تحقیق بررسی جنبش فدائیان اسلام با تکیه بر الگوهای تطبیقی 10 ص

تحقیق بررسی جنبش فدائیان اسلام با تکیه بر الگوهای تطبیقی 10 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 10 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏بررسی جنبش فدائیان اسلام با تکیه بر الگوهای تطبیقی
‏یکی از مهمترین حرکتها و جنبشهای اسلامی در تاریخ معاصر ایران ‏، جنبش فدائیان اسلام است، چراکه تا قبل از پیدایش این جنبش در سال 1324 ، حرکتها و ‏جنبشهای اسلامی از انسجام ، هماهنگی و هم آوایی برخوردار نبودند.
‏مقدمه
‏بی تردید در تاریخ معاصر ایران ، دوره تاریخی ( شهریور 1320 تا کودتای 28 ‏مرداد 1332 ) از اهمیت ویژه ای برخوردار است و آنرا دوره تنویر و تنوع افکار ‏سیاسی تلقی می کنند که بسیاری از حرکتها و اندیشه ها از چپ و لیبرال دموکراسی گرفته ‏تا اسلامی و بنیادگرا ، فرصتی برای اظهار وجود پیدا کردند .
‏بی تردید یکی از ‏مهمترین حرکتها و جنبشهای اسلامی در تاریخ معاصر ایران ، جنبش فدائیان اسلام است . ‏چراکه تا قبل از پیدایش این جنبش در سال 1324 ، حرکتها و جنبشهای اسلامی از انسجام ‏، هماهنگی و هم آوایی برخوردار نبودند و علما و روحانیت در رأس جریانها ، براساس ‏مقتضای سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی موجود ، واکنشهای اعتراض آمیزی از خودشان نشان می ‏دادند و توده ها و اقشار مختلف مردم را به صحنه سیاسی فرا می خواندند که ساختاری ‏ناپایدار داشت و پس از مدتی فروکش می نمود .
‏در چنین فضایی ، فدائیان اسلام را ‏می توان پیشگام عینیت بخشیدن به جنبشهای متشکل اسلامی در تاریخ معاصر ایران قلمداد
‏کرد که روند تکاملی آن شکل گیری احزابی چون (حزب ملل اسلامی) را دربرداشت.
‏اما ‏براساس کهن الگوها و معیارهای کلی بررسی جنبشها ، هر جنبش یا حرکت سیاسی پس از ‏تکوین مبانی فکری برای گسترش پایگاه ونفوذ اجتماعی _ سیاسی خود جهت پیروزی در عرصه ‏های گوناگون نیازمند برخورداری از : سازماندهی ، انسجام تشکیلاتی، رهبری و نیز ‏ساختاری متشکل و قدرتمند است .
‏لذا نگارنده برآن است تا با در نظر گرفتن ‏فرآیندهای فوق الذکر به بررسی تطبیقی و آسیب شناسی جنبش فدائیان اسلام بپردازد .
‏الف ) سازماندهی
‏فقدان الگوهای موفق پیشین و عدم برخورداری از اساسنامه ‏و مرامنامه مدون ، جمعیت فدائیان اسلام را در عرصه سازمانی به شدت آسیب پذیر می ‏نمود و آنرا از سازماندهی عالی فردی محروم می کرد .
‏فدائیان اسلام در حقیقت ‏چیزی بنام تشکیلات نداشت و به صورت ( گروهی و هیأتی ) که ترکیب اجرایی آن _ به ‏استناد مواردی مشخص _ همواره حالتی سیال داشت اداره می شد .
‏و لذا هیچ کس حتی ‏رهبران این جنبش نمی توانستند ارزیابی واقع بینانه ایی از میزان توانمندی جمعیت و ‏حتی تعداد اعضای رسمی و سازمانی خود ارائه دهند .
‏این امر مانع ارتباط مؤثر و ‏مداوم فدائیان اسلام با جنبشهای همعصرشان ، از قبیل اخوان المسلمین می شد و آنرا در
‏سطح مبادله ، ترجمه و انتشار آثار و نظریات رهبران و رایزنیهای ناپایدار خلاصه می ‏نمود.
‏هرگاه افرادی ازنقاط مختلف کشور برای عضویت در این جمعیت تلاش می کردند ، ‏پاسخ نواب چنین بود :
(‏فدائیان اسلام دفتر ندارد ، اسم نویس هم ندارد ، هر ‏مسلمان حقیقی که حاضر به همکاری باشد عضو فدائیان اسلام است .)
‏بنا برهمین ‏مقدمات ، نیروهایی که عضو جمعیت محسوب می شدند ، اغلب مجذوب قدرت روحی و خصائل ‏کاریزماتیک نواب بودند و به لحاظ سازمانی جایگاه تعریف شده و مشخصی نداشتند .
‏این عدم سازماندهی ، آموزش و تربیت سیاسی _ فکری و دینی هوادران و اعضاء آنرا ‏همواره در آستانه فروپاشی قرار می داد ، زیرا عدم رشد فکری و بلوغ سیاسی لازم که از ‏خصوصیات مهم مبارزات سازمان یافته است ، در این حوزه دید ه نمی شد .
‏از آنجا که ‏مجموعه اعضای گردانندگان فدائیان اسلام با هم تعاملات فکری _ سازمانی و سیاسی ‏نداشتند ، اغلب در تحلیل شرایط پیچیده اجتماعی _ سیاسی زمان و جایگاه این جمعیت ‏دچار اشتباه می شدند و این ویژگی سوء استفاده ابزاری از اعضای این جمعیت را بوسیله ‏جریانها و گروههای رقیب فراهم می ساخت و آنان را به عرصه تناقضات فکری و عملی و ‏پارادوکسیها ی منطقی وارد می کرد ، که از آن نمونه می توان به تعاملات با جبهه ملی ‏، ملی شدن صنعت نفت وتلاش نواب برای نمایندگی مجلس در سالهای پس از کودتای 28 مرداد
‏اشاره کرد .
‏درپی مداخله درباردرانتخابات مجلس شانزدهم که به پایه گذاری هسته ‏اصلی جبهه ملی منجر شد ، به دعوت مصدق تعدادی از فدائیان اسلام نیز حضور داشتند . ‏نتایج انتخابات آشکارا به سود جبهه ملی و آیت الله کاشانی بود و بی تردید جمعیت ‏فدائیان اسلام در این پیروزی نقش بسزایی ایفا نمود .
‏در ادامه ودرپی کارشکنیهای ‏فزاینده دربار و انگلستان در قضایای ملی شدن صنعت نفت و مخالفتهای رزم آرا ، به ‏دعوت نواب نمایندگان جبهه ملی در منزل یکی از تجار تهران گردآمدند که منجر به اتخاذ ‏تصمیمات مهمی از جمله از سر راه برداشتن مخالف اصلی و داخلی یعنی رزم آرا شد که ‏مورد تصویب و حمایت آیت الله کاشانی نیز واقع شد و با ترور رزم آرا توسط خلیل ‏طهماسبی از اعضای فعال فدائیان اسلام ، روند ملی شدن صنعت نفت تسریع شد .
‏اما ‏با همه نقش آفرینی ها ، فدائیان اسلام درپروسه های فوق بیشتر به مثابه ی یک ابزار ‏به خدمت درآمد و با به قدرت رسیدن جبهه ملی زمانی که بهترین فرصت برای نهادینه شدن ‏جمعیت فدائیان پدید آمد ، اختلافات و شقاق میان فدائیان و جبهه ملی حتی به مانعی ‏برای گسترش آن بدل شد و حتی یک ماه پس از نخست وزیری مصدق ، نواب دستگیر و روانه ‏زندان شد که این امر نیز وقایع بعدی را رقم زد .
‏در مجلس هفدهم نواب به پیشنهاد «‏عبدالحسین واحدی» تصمیم می گیرد وارد مجلس شورای ملی شود و برخی از علمای قم نیز ‏از جمله آیت الله صدر، نواب را در این راه تشویق نمودند و پس از اعلام کاندیداتوری