تحقیق تغذیه کودک 13ص ( ورد)

تحقیق تغذیه کودک 13ص ( ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 12 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏2
‏تغذیه کودک
‏استقلال کودک با غذا خوردن آزاد رشد می کند.
‏استقلال کودک با غذا خوردن آزاد رشد می کند والدین باید از تغذیه اجباری کودک خودداری کنند و کودک را هنگام غذا خوردن آزاد بگذارند تا احساس استقلال کودک رشد کند و با احساس رضایت از امر تغذیه، از غذا خوردن لذت ببرند.
‏به مادران توصیه می شود، غذاهای متنوعی برای کودک تهیه کنند و به او اجازه امتحان تمام غذاها را بدهند تا کودک از بین آنها غذای مورد علاقه خود را انتخاب کند و از تحمیل سلیقه خود در انتخاب غذا به کودک بپرهیزند. یک برنامه غذایی متعادل، شامل غذاهایی است که علاوه بر رفع گرسنگی، مقدار لازم و کافی از هر یک از عناصر غذایی و مواد مغذی برای وصول به تندرستی کامل را در برداشته باشد.
‏یکی از مهمترین راه ها برای اطمینان از تأمین نیازمندی های تغذیه ای کودک، استفاده از چهار گروه اصلی غذایی، شامل گروه شیر و لبنیات، گروه نان و غلات، گروه گوشت و تخم مرغ، حبوبات و مغزها و گروه میوه و سبزی است.
‏غذای دلخواه کودک را تهیه کنید و اگر به دلایلی کودک میل به خوردن غذا ندارد، از یک اسباب بازی مورد علاقه کودک برای تشویق او به غذا خوردن اسنفاده کنید. مواد غذایی مقوی و مورد نیاز کودک را به غذای او اضافه کنید. مثل : اضافه کردن گوشت گوساله به ماکارانی، البته این کار باید به احتیاط صورت گیرد. به طوری که کودک به تدریج به غذای جدید علاقه مند شود.
‏برای کم کردن حساسیت کودک نسبت به غذا، او را در تهیه غذا دخالت دهید، مانند پختن و مخلوط کردن مواد غذایی با یکدیگر و یا دادن غذا به عروسک. فاصله بین وعده های غذایی کودک را کنترل کنید، چون کودک گرسنه برای خوردن غذای جدید نسبت به کودکی که در فواصل غذا با خوردن تنقلات سیر شده است، تمایل بیشتری نشان می دهد. ضمناً فاصله زمانی دادن تنقلات تا وعده های اصلی غذا (ناهار و شام) را نیز کنترل کنید. برای تشویق کودک به غذا خوردن، از ظرف غذای مخصوص کودکان استفاده کنید. اگر کودک شما در مرحله ای از رشد (سال اول زندگی) است که از بازیهای دهانی لذت می برد. مثل: (فوت کردن، قلقل کردن، صدا درآوردن و گازگرفتن) 5 دقیقه قبل از خوردن غذا به او اجازه انجام این بازی ها را بدهید. این کار موجب حساس و فعال شدن ناحیه دهان کودک می شود.
‏از تغذیه اجباری کودک خودداری کنید. گاهی اوقات به نظر می رسد مادران به هنگام بی اشتهایی کودک نسبت به مسأله رشد و نمو کودک حساس می شوند. آنان در مورد نقش مادری خود احساس ناتوانی می کنند و در نتیجه سطح اضطراب آنان بالا می رود و قادر به تغییر درست علایم بی اشتهایی در کودکشان نیستند و هنگام غذا دادن به کودک وقتی با امتناع کودک از غذا خوردن مواجه می شوند، احساس ناکامی می کنند.
‏1
‏2
‏نکات علمی در مورد تغذیه کودکان :
‏«تغذیه مطلوب» سرآغاز سلامتی است. تغذیه مطلوب می تواند فرد را در برابر بیماری های آینده محافظت نماید. یک رژیم غذایی سالم باید کلیه گروههای اصلی غذاها را دربرگیرد. این گروههای اصلی غذایی عبارتند از: غلات (نان، برنج، ماکارانی و …‏) ، سبزیجات، میوه ها، محصولات لبنی، گوشت و پروتئین ها (انواع گوشت ها، تخم مرغ، حبوبات) . چربی ها در بالای هرم غذایی قرار گرفته اند و به مقدار کمتری مورد استفاده قرار می گیرند. تحقیقات اخیر، حاکی از آن است که تنها عده اندکی از کودکان آمریکایی همة توصیه های غذایی هرم تغذیه را به کار می برند. یکی از کمبودهای اصلی در برنامه غذایی بسیاری از کودکان، کلسیم است. که در فرآورده های لبنی و سبزیجات دارای برگ های تیره یافت می شود. کلسیم نقش مؤثری در کاربرد بهینه قلب، ماهیچه ها و سیستم عصبی داراست و فشار خون را در حد مطلوب نگه می دارد. اما بیشترین کاربرد کلسیم در ساختمان استخوان هاست تا فعالیت جسمی را در طول عمر فراهم نموده و خطر شکستگی استخوان ها را در آینده کاهش دهد.
‏(ساخت استخوان های محکم)
‏دانشمندان تأکید می کنند که کمبود کلسیم در رژیم غذایی در دوران کودکی احتمال ابتلاء به پوکی استخوان را افزایش می دهد که تا سنین پیری، پنهان باقی می ماند. یک تعادل مثبت در میزان کلسیم که عبارتست از: جذب بیشتر و دفع کمتر آن در خلال کودکی، نوجوانی و جوانی باعث می شود که رشد استخوان ها با حداکثر تراکمشان صورت گیرد. اما در طی نوجوانی است که به حداکثر رساندن میزان جذب کلسیم بسیار مهم است. چرا که سرعت رشد و دریافت کلسیم استخوان ها در سنین صورت می گیرد. تحقیقاتی که توسط «انستیتوی بین المللی رشد کودکان و سلامت انسان ها» انجام شده است، نشان می دهند که در سنین نوجوانی «دریچه ای به سمت فرصت ها» وجود دارد که می توان در خلال آن سالها بانک کلسیم استخوانها را افزایش بخشید.
‏ـ کودکان به چه میزان کلسیم نیاز دارند؟
‏رهنمودهای کسب کلسیم در منابع تغذیه مصرفی، توصیه می کنند کودکان 4 تا 8 ساله بایستی هر روز 800 میلی گرم کلسیم به دست آورند. این میزان با مصرف روزانه 2 تا 3 لیوان شیر کم چرب تأمین می گردد.
‏ـ کودکان و کلسیم : چه کسی به اندازه مصرف می کند؟
‏1
‏3
‏متأسفانه بسیاری از کودکان به میزان توصیه شده، کلسیم به دست نمی آورند. پیمایش های
بین المللی تغذیه ای حاکی از آنند که بیش از نیمی از کودکان زیر 5 سال میزان توصیه شده مصرف کلسیم را به دست نمی آورند. در واقع کودکان تنها حدود 800 میلی گرم در روز، کلسیم جذب می نمایند که بسیار کمتر از میزان نیاز آنها جهت رشد به هنجار است. چنین مصرف ناکافی کلسیم، خطر ابتلاء به پوکی استخوان و شکستگی ها را در سنین بالاتر افزایش خواهد داد.
‏چه کسی به اندازه کلسیم مصرف می کند؟
‏گروه سنی
‏درصد دریافت کلسیم در مقایسه با تصویه های تغذیه ای کافی
‏زیر 5 سال
‏4/45
‏پسران (11ـ3)
‏2/53
‏دختران (11ـ6)
‏1/43
‏گروه سنی
‏درصد دریافت کلسیم در مقایسه با تصویه های تغذیه ای کافی
‏تولد تا 6 سالگی
‏210 میلی گرم
‏1 تا 3 سالگی
‏500 میلی گرم
‏ 4 تا 8 سالگی
‏800 میلی گرم
‏کلسیم در کجا موجود است؟
‏«انستیتوی بین المللی رشد کودکان و سلامت انسان ها» بر این باورند که شیر کم چرب یا فرآورده های لبنی کم چربی بهترین منابع کلسیم هستند. چرا که علاوه بر این که سرشار از کلسیم هستند، دارای مواد غذایی دیگری نیز می باشند که به جذب بیشتر کلسیم کمک می کند. شیره علاوه بر کلسیم، مواد غذایی ضروری دیگری را نیز نظیر ویتامین D‏ ، پتاسیم، منیزیم و …‏ فراهم می آورد که در رشد سالم انسان و سلامت استخوان ها مؤثر هستند.
‏سبزیجاتی که دارای برگ های سبز و تیره هستند نیز، منابع سالمی جهت کسب کلسیم محسوب می گردند. اما حداقل مصرف 5 وعده انواع کلم در روز نیاز است تا به اندازه 4ـ3 لیوان شیر، کلسیم رسانی کند.
‏نکاتی چند
‏ـ در زمینه کاهش اشتها در کودکان
‏(عامل اصلی کاهش اشتها در کودکان)
‏1
‏5
‏1ـ ابتلا به بیماریهای عفونی و انگلی (خصوصاً دستگاه گوارش و تنفس)
‏2ـ رژیم غذایی یکنواخت و فقدان مواد مغذی که بر اشتها اثر دارند (مثل روی، آهن)
‏3ـ سوء تغذیه
‏4ـ غصه، حسادت و اضطراب در کودکان
‏5ـ زخمهای دهانی (مثلاً به علت دندان درآوردن)
‏علل امتناع کودک از خوردن غذاهای جامد در دوران تغذیه تکمیلی و نحوه مقابله والدین با آن ها:
‏کودک ممکن است بیمار باشد یا کودک در اثر مبتلا به بیماریهای عفونی، انگلی، زخم در دهان یا سوزش گلو، اشتهای خود را به غذا از دست می دهد. در این صورت کودک را باید برای معالجه نزد پزشک بُرد.
‏کودک ممکن است غمگین باشد اغلب کودکان به واسطة ورود نوزاد جدید، بیماری یا غیبت مادر غمگین می شوند و اشتهای خود را از دست می دهند. در این صورت کودک غمگین نیازمند عشق و محبت بیشتر خصوصاً در هنگام غذا خوردن است.
‏دندان های کودک ممکن است در حال نیش زدن باشند، به کودک وسیلة تمیز و سفت مثل: قاشق بدهید تا بجود. ممکن است نحوه معرفی غذای جامد توسط مادر صحیح نبوده است.
‏به عنوان مثال: تأخیر در شروع تغذیه تکمیلی (اغلب شیرخوران در صورت تأخیر در شروع غذای کمکی از 9 ماهگی به بعد تمایل خود را به خوردن غذاهای دیگر و پذیرش مزه و طعم های جدید از دست می دهند.)
‏پافشاری زیاد مادر به خوراندن غذاهایی که کودک نسبت به خوردن آن ها علاقه ای ندارد. این امر باعث می شود که کودک از زمان غذاخوری خاطره خوشی نداشته باشد.
‏خوراندن مقادیر زیادی مایعات شیرین و شیرینی در فواصل وعده های غذایی، استفاده از شیشه و سرپستانک در تغذیه تکیلی کودک.
‏والدین چه کمکی می توانند به مشکل غذا خوردن کودکان و کاهش اشتهای آن ها بکنند؟
‏1ـ کودکان باید در هنگام غذا خوردن احساس گرسنگی کنند. برای این منظور کمی فعالیت پیش از غذا و عدم مصرف شیرینی یا مایعات شیرین در بین وعده های غذایی کمک می کند. لازم به ذکر است که کودک نباید در هنگام غذا خوردن خیلی خسته و خواب آلود باشد.
‏2ـ در تغذیه کودکان از غذاهای مورد علاقه آن ها استفاده کنید. اکثر کودکان غذاهایی با طعم کمی شیرین را دوست دارند و غذاهای شور و ادویه دار را نمی پسندند.
‏3ـ در غذا دادن به کودک صبور باشید. کودکان را به غذا خوردن تشویق کنید و به واسطه حرف زدن و محبت کردن به آن ها این زمان را برای کودکان لذت بخش کنید. کودکان همچنین تمایل به استقلال دارند و اگر به آن ها اجازه به کارگیری مهارت های جدید مثل: استفاده از انگشتان برای غذا داده می شود ممکن است مقدار بیشتری غذا بخورند.

 

تحقیق تواضع و فروتنى 13ص ( ورد)

تحقیق تواضع و فروتنى 13ص ( ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 14 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏تواضع و فروتنى
‏اشاره
‏ناگفته پیداست که تواضع و فروتنى نقطه مقابل تکبر و فخرفروشى است و جدا سازى بحثهاى کامل این دو از یکدیگر مشکل یا غیر ممکن است و لذا هم در آیات و روایات اسلامى و هم در کلمات بزرگان اخلاق این دو به یکدیگر آمیخته شده است، نکوهش از یکى ملازم تمجید و ستایش از دیگرى است و ستایش از یکى همراه با نکوهش از دیگرى مى‏‏‏باشد، درست مثل اینکه بحثهاى مربوط به ستایش و تمجید از علم جداى از نکوهش از جهل نیست و نکوهش از جهل همراه ستایش علم است.
‏با این حال مفهوم این سخن آن نیست که ما بحثهاى مربوط به تواضع را نادیده گرفته و به آنچه در بحث زشتى تکبر و استکبار گفتیم بسنده کنیم. بخصوص اینکه نسبت‏‏‏بین تکبر و تواضع به اصطلاح نسبت میان ضدین است نه وجود و عدم. هم تکبر یک صفت وجودى است و هم تواضع و هر دو در مقابل یکدیگر قرار دارند، نه از قبیل وجود و عدم که سخن از یکى الزاما همراه با نفى دیگرى باشد.
‏در روایات اسلامى نیز به این معنى اشاره شده است از جمله از على(ع) مى‏‏‏خوانیم: ‏«‏ضادوا الکبر بالتواضع; به وسیله تواضع با تکبر که ضد آن است مقابله کنید‏»‏.‏ (1)
‏با این اشاره به قرآن باز مى‏‏‏گردیم و آیات مربوط به مساله تواضع را گلچین کرده، مورد بررسى قرار مى‏‏‏دهیم(هر چند آیاتى که به کنایه یا به ملازمه به آن اشاره مى‏‏‏کند بیش از اینها است).
‏1- یایها الذین آمنوا من یرتد منکم عن دینه فسوف یاتى الله بقوم یحبهم و یحبونه اذلة على المؤمنین اعزة على الکافرین... (سوره‏‏‏مائده،آیه‏‏‏54)
‏2- و عباد الرحمن الذین یمشون على الارض هونا و اذا خاطبهم الجهلون قالوا سلاما (سوره‏‏‏فرقان،آیه‏‏‏63)
‏3- واخفض جناحک لمن اتبعک من المؤمنین (سوره‏‏‏شعراء،آیه‏‏‏215)
‏ترجمه
‏3
‏1- اى کسانى که ایمان آورده‏‏‏اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد(به خدا زیانى نمى‏‏‏رساند;) خداوند به زودى جمعیتى را مى‏‏‏آورد که آنها را دوست دارد و آنان(نیز) او را دوست دارند; در برابر مؤمنان متواضع، در برابر کافران سرسخت و نیرومندند.
‏2- بندگان(خاص خداوند) رحمان، کسانى هستند که با آرامش و بى تکبر بر زمین راه مى‏‏‏روند; و هنگامى که جاهلان آنها را مخاطب سازند(و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام مى‏‏‏گویند(و با بى اعتنایى و بزرگوارى مى‏‏‏گذرند).
‏3- (اى پیامبر) بال و پر خود را براى مؤمنانى که از تو پیروى مى‏‏‏کنند بگستر(و نسبت‏‏‏به آنها تواضع و مهربانى کن).
‏تفسیر و جمع‏‏‏بندى
‏در نخستین آیه مورد بحث‏‏‏سخن از گروهى از مؤمنان به میان آمده که مشمول فضل و عنایات الهى هستند هم خدا را دوست مى‏‏‏دارند و هم محبوب پروردگارند.
‏یکى از اوصاف بارز آنها این است که در برابر مؤمنان متواضعند: (اذلة على المؤمنین) و در برابر کافران نیرومند و قوى هستند (اعزة على الکافرین).
‏«‏اذلة‏‏»‏ جمع ‏«‏ذلول‏‏»‏ و ‏«‏ذلیل‏‏»‏ از ماده ‏«‏ذل‏‏»‏ (بر وزن حر) در اصل به معنى نرمى و ملایمت و تسلیم است در حالى که ‏«‏اعزة‏‏»‏ جمع ‏«‏عزیز‏»‏ از ماده ‏«‏عزة‏‏»‏ به معنى شدت است، حیوانات رام را ‏«‏ذلول‏‏»‏ مى‏‏‏گویند چون ملایم و تسلیمند و ‏«‏تذلیل‏‏»‏ در آیه ذللت قطوفها تذلیلا اشاره به سهولت چیدن میوه‏‏‏هاى بهشتى است.
‏گاه ذلت در مواردى به کار مى‏‏‏رود که معنى منفى دارد و آن در جایى است که از سوى غیر به انسان تحمیل مى‏‏‏شود وگرنه در ماده این لغت مفهوم منفى ذاتا وجود ندارد(دقت کنید).
‏به هر حال آیه فوق دلیل روشنى بر اهمیت تواضع و عظمت مقام متواضعین است، تواضعى که از درون جان انسان برخیزد و براى احترام به مؤمنى از مؤمنان و بنده‏‏‏اى از بندگان خدا باشد.
‏در دومین آیه باز اشاره به اوصاف برجسته و فضائل اخلاقى گروهى از بندگان خاص خداست که در طى آیات سوره فرقان از آیه‏‏‏63 تا آیه 74 دوازده فضیلت‏‏‏بزرگ براى آنها ذکر شده است و جالب اینکه نخستین آنها همان صفت تواضع است، این نشان مى
‏3
‏‏‏دهد همان گونه که ‏«‏تکبر‏»‏ خطرناک‏‏‏ترین رذائل است، تواضع مهمترین یا از مهمترین فضائل مى‏‏‏باشد، مى‏‏‏فرماید:
‏«‏بندگان خاص خداوند رحمان کسانى هستند که با آرامش و بى تکبر بر زمین راه مى‏‏‏روند‏»‏ (و عباد الرحمن الذین یمشون على الارض هونا)
‏«‏هون‏‏»‏ مصدر است و به معنى نرمى و آرامش و تواضع است و استعمال مصدر در معنى اسم فاعل در اینجا به خاطر تاکید است، یعنى آنها چنان آرام و متواضعند که گویى عین تواضع شده‏‏‏اند و به همین دلیل در ادامه آیه مى‏‏‏فرماید: ‏«‏و اذا خاطبهم الجهلون قالوا سلاما; و هنگامى که جاهلان آنها را مخاطب سازند(و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام مى‏‏‏گویند(و با بى اعتنایى و بزرگوارى مى‏‏‏گذرند)‏»‏.
‏و در آیه بعد از آن سخن از تواضع آنها در برابر ذات پاک خداست مى‏‏‏فرماید: ‏«‏والذین یبیتون لربهم سجدا و قیما; آنها کسانى هستند که شبانگاه براى پروردگارشان سجده و قیام مى‏‏‏کنند(و به بندگى و عبادت مى‏‏‏پردازند)‏»‏.
‏«‏راغب‏‏»‏ در کتاب ‏«‏مفردات‏‏»‏ مى‏‏‏گوید: ‏«‏هون‏‏»‏ دو معنى دارد یکى از آنها خضوع و نرمشى است که از درون جان انسان بجوشد که این شایسته ستایش است(سپس به آیه مورد بحث اشاره مى‏‏‏کند) و در حدیث نبوى آمده است المؤمن هین لین.‏ (2) ‏دوم خضوع و تذللى است که از سوى دیگرى بر انسان تحمیل شود و او را خوار کند.
‏ناگفته پیداست که منظور از الذین یمشون على الارض هونا این نیست که فقط راه رفتن آنها متواضعانه است، بلکه منظور نفى هرگونه کبر و خودخواهى است که در تمام اعمال انسان و حتى در کیفیت راه رفتن که ساده‏‏‏ترین کار است آشکار مى‏‏‏شود، زیرا ملکات اخلاقى همیشه خود را در لا به لاى گفتار و حرکات انسان نشان مى‏‏‏دهند تا آنجا که در بسیارى از مواقع از چگونگى راه رفتن انسان مى‏‏‏توان به بسیارى از صفات اخلاقى او راه برد.
‏آرى عباد الرحمن (بندگان خاص خدا) نخستین نشانشان همان تواضع است، تواضعى که در تمام ذرات وجودشان نفوذ کرده و حتى در راه رفتن آنها آشکار است و اگر مى‏‏‏بینیم خداوند در آیه‏‏‏37 سوره اسراء به پیامبرش دستور مى‏‏‏دهد ‏«‏و لاتمش فى الارض مرحا; روى زمین با تکبر راه مرو
‏4
‏»‏ منظور فقط راه رفتن نیست‏‏‏بلکه هدف، تواضع در همه کار است که نشانه بندگى و عبودیت‏‏‏خداست.
‏در سومین آیه روى سخن رابه پیامبر(ص) کرده،مى‏‏‏فرماید:‏«‏بال و پر خود را براى مؤمنانى که از تو پیروى مى‏‏‏کنند پایین بیاور و(تواضع و محبت کن); واخفض جناحک لمن اتبعک من المؤمنین‏‏»‏
‏«‏خفض‏‏»‏ بر وزن ‏«‏خشم‏‏»‏ در اصل به معنى پایین آوردن است و ‏«‏جناح‏‏»‏ به معنى بال مى‏‏‏باشد. بنابراین ‏«‏و اخفض جناح‏‏»‏ کنایه از تواضع آمیخته با محبت است، همان‏‏‏گونه که پرندگان هرگاه مى‏‏‏خواهند به جوجه‏‏‏هاى خود اظهار محبت کنند بال و پر خود مى‏‏‏گسترانند و آنها را زیر بال و پر مى‏‏‏گیرند تا هم در برابر حوادث احتمالى مصون بمانند و هم از تشتت و پراکندگى حفظ شوند، پیامبر اسلام(ص) نیز مامور بود بدین گونه مؤمنان را زیر بال و پر خود بگیرد!
‏این تعبیر بسیار ظریف و پر معنى نکات مختلفى را در عبارت کوتاهى جمع کرده است.
‏جایى که پیامبر مامور به تواضع آمیخته با محبت در برابر مؤمنان باشد تکلیف افراد امت روشن است چرا که پیغمبر سرمشق و الگو و ‏«‏اسوه‏‏»‏ براى همه امت است.
‏شبیه همین تعبیر در آیه 88 سوره حجر نیز آمده است آنجا که مى‏‏‏فرماید: واخفض جناحک للمؤمنین که باز مخاطب در آن شخص پیامبر است و مامور مى‏‏‏شود براى مؤمنان ‏«‏خفض جناح‏‏»‏ و تواضع آمیخته با محبت داشته باشد.
‏شبیه این تعبیر با اندک تفاوتى در مورد فرزندان در مقابل پدران و مادران در سوره ‏«‏اسراء‏»‏ آمده، آنجا که مى‏‏‏فرماید: ‏«‏واخفض لهما جناح الذل من الرحمة; بالهاى خود را در برابر آن دو(پدر و مادر) از محبت و لطف فرود آر(و تواضعى آمیخته با احترام و محبت در برابر آنان داشته باش)‏»‏.
‏از مجموع آنچه در آیات فوق آمده به خوبى استفاده مى‏‏‏شود که قرآن مجید نه تنها تکبر و استکبار را مورد مذمت قرار داده، بلکه نقطه مقابل آن یعنى تواضع و فروتنى را با تعبیرات گوناگون مورد تمجید قرار داده است.
‏تواضع و فروتنى در روایات اسلامى

 

تحقیق تیموریان 13ص ( ورد)

تحقیق تیموریان 13ص ( ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 13 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏مقدمه
‏ت‏ی‏مور‏ی‏ان‏ ‏ی‏ا‏ گورکان‏ی‏ان‏ ا‏ی‏ران‏ (‏۷۷۱ ‏–‏ ‏۹۱۱‏ ه‍. ق.) (‏۱۳۷۰ - ۱۵۰۶‏ م.) دودمان‏ی‏ مغول تبار بودند. بن‏ی‏ادگزار‏ ا‏ی‏ن‏ دودمان ت‏ی‏مور‏ گورکان‏ی‏ بود که در آس‏ی‏ا‏ی‏ م‏ی‏انه‏ م‏ی‏‌‏ز‏ی‏ست‏ و سمرقند پا‏ی‏تختش‏ بود. ام‏ی‏ر‏ ت‏ی‏مور‏ کشور‏ی‏ گسترده و دولت‏ی‏ سترگ ا‏ی‏جاد‏ کرد و سرزم‏ی‏ن‏ فرارود را به مقام‏ی‏ از اه‏م‏ی‏ت‏ رسان‏ی‏د‏ که تا آن زمان ه‏ی‏چگاه‏ بدان پا‏ی‏ه‏ نرس‏ی‏ده‏ بود. او مرزها‏ی‏ خود را نخست در سرتاسر آس‏ی‏ا‏ی‏ م‏ی‏انه‏ و آنگاه سرتاسر خراسان و آنگاه همه‏ٔ‏ بخش‏‌‏های‏ ا‏ی‏ران‏ و عثمان‏ی‏ و بخش‌ها‏یی‏ از هندوستان گسترد. و چون فتوحات ت‏ی‏مور‏ ب‏ی‏شتر‏ جنبه‏ٔ‏ ی‏ورش‏ و هجوم داشت تا تسخ‏ی‏ر‏ واقع‏ی‏ غالب کش‏ورها‏ باز به زود‏ی‏ از تصرف ت‏ی‏مور‏ی‏ان‏ ب‏ی‏رون‏ شد. با ا‏ی‏ن‏ حال فرارود مدت‏ی‏ مرکز دولت‏ی‏ شد که ب‏ی‏شتر‏ ا‏ی‏ران‏ و افغانستان را افزون بر ولا‏ی‏ت‏ ماوراءالنهر دربرگ‏ی‏رنده‏ بود. هنگام‏ی‏ که کشورها‏ی‏ گسترده ت‏ی‏مور‏ی‏ تجز‏ی‏ه‏ ‏ی‏افت‏ دوره‏ٔ‏ هرج و مرج پی‏ش‏ آمد. به محض ا‏ی‏نکه‏ ت‏ی‏مور‏ مرد، ترکان عثما‏ن‏ی‏ و آل جلا‏ی‏ر‏ و ترکمانان درصدد تصرف کشورها‏ی‏ ازدست‌رفته‏ٔ‏ خود برآمدند‏. باا‏ی‏ن‏ همه، فرزندان ت‏ی‏مور‏ موفق شدند که شمال ا‏ی‏ران‏ را در مدت ‏ی‏ک‏ سده جهت خود نگاهدارند. ول‏ی‏ آنان ب‏ی‏شتر‏ با ‏ی‏کد‏ی‏گر‏ در کشمکش بودند. سرانجام شاهرخ موفق شد که مناقشات اقوام خود را تا حد‏ی‏ رفع و قد‏رت‏ و اعتبار کشور را نگهدار‏ی‏ کند. ول‏ی‏ پس از مرگ او ممالکش به قسمت‌ها‏ی‏ کوچکتر مجزا شد و به هم‏ی‏ن‏ سبب صفو‏ی‏ان‏ و امرا‏ی‏ ش‏ی‏بان‏ی‏ آنها را به متصرفات خود پ‏ی‏وست‏ کردند. با ا‏ی‏ن‏ حال خاندان ت‏ی‏مور‏ی‏ از م‏ی‏ان‏ نرفت و نوادگان ت‏ی‏مور‏ چند‏ی‏ پستر فرمانروا‏یی‏ خود را به هندوستان بردند ‏و‏ دولت سلسله‏ٔ‏ بابری‏ را بن‏ی‏اد‏ گذاردند که اروپائ‏ی‏ان‏ آن را مغول کب‏ی‏ر‏ م‏ی‏‌‏نامند‏.
‏کسان‏ خاندان ت‏ی‏مور‏ی‏ از ا‏ی‏ن‏ قرارند:
‏ت‏ی‏مور‏ (‏۷۷۱ ‏–‏ ‏۸۰۷‏ ه‍. ق) (‏۱۳۷۰ - ۱۴۰۵‏ م.)
‏خل‏ی‏ل‏ سلطان (‏۸۰۷ ‏–‏ ‏۸۱۲‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۰۵ - ۱۴۱۰‏ م.)
‏شاهرخ‏ (‏۸۰۷ ‏–‏ ‏۸۵۰‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۰۵ - ۱۴۴۷‏ م.)
‏با‏ی‏سنقر‏ م‏ی‏رزا
‏2
‏الغ‏ ب‏ی‏ک‏ (‏۸۵۰ ‏–‏ ‏۸۵۳‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۴۷ - ۱۴۴۹‏ م.)
‏عبداللط‏ی‏ف‏ (‏۸۵۳ ‏–‏ ‏۸۵۴‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۴۹ - ۱۴۵۰‏ م.)
‏عبدالله‏ (‏۸۵۴ ‏–‏ ‏۸۵۵‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۵۰ - ۱۴۵۱‏ م.)
‏ابوسع‏ی‏د‏ (‏۸۵۵ ‏–‏ ‏۸۷۳‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۵۱ - ۱۴۶۹‏ م.)
‏سلطان‏ حس‏ی‏ن‏ با‏ی‏قرا‏ در هرات (‏۸۶۲ ‏–‏ ‏۹۱۱‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۷۰ - ۱۵۰۶‏ م.)
‏سلطان‏ احمد (‏۸۷۳ ‏–‏ ‏۸۹۹‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۶۹ - ۱۴۹۴‏ م.)
‏سلطان‏ محمود (‏۸۹۹‏–‏۹۰۰‏ ه‍. ق.) (‏۱۴۹۴ - ۱۴۹۵‏ م.)
‏دوره‏ٔ‏ هرج و مرج (‏۹۰۰‏ تا ‏۹۱۱‏ ه‍. ق) (‏۱۴۹۵ - ۱۵۰۶‏ م.)
‏ا‏ی‏ن‏ سلسله بدست امرا‏ی‏ ش‏ی‏بان‏ی‏ منقرض شد.
‏3
‏د‏وران تیموریان
‏ در دوران تیموریان (‏۷۸۳ - ۹۱۱‏ ه.ق) وسعت ایران به منتهى درجه زمان خود رسیده است چه از یک‌سو در شمال شرقى تا ماوراءِ سیحون و شمال دریاچه اورال جزءِ متصرفات ایران درآمد و از سوى دیگر تا کاشغر و رودخانه سند در شرق مرزهاى ایران گسترده شد، در شمال غربى تا ماوراءِ قفقاز جزءِ قلمرو ایران درآمد، در غرب نیز تا رود فرات از متصرفات ایران محسوب مى‌شد.
‏تیمور و تیموریان
‏ امیر تیمور گورکان که به ”امیر صاحبقران“ نیز شهرت یافته است از سال ‏۷۸۲‏هـ. حمله‌هاى خود را به ایران شروع کرد و در سال‌هاى ‏۷۸۲‏ تا ‏۷۸۷‏ خراسان و مازندران و گرگان را به تصرف درآورد و از آن پس در طى دو یورش سه ساله و پنج ساله‏ٔ‏ خود از ‏۷۸۸‏ تا ‏۷۹۸‏ به طول انجامید بخش بزرگى از سرزمین ایران را به اطاعت خود درآورد، آنگاه به هند لشکر کشید و دهلى را تصّرف کرد و سال‌‌هاى ‏۸۰۲‏ تا ‏۸۰۷‏ را به کشاکش با سلطانان روم و شام و مصر گذارنید و سرانجام در شعبان همین سال سر پرغرور خود را به خاک سیاه برد.‏
‏ وى مردى بلند همّت و دلیر و قوى پنجه و لشکرکش، و در عین حال سختگیر و سخت‌کُش بود. هم قتل‌عام‌هاى او در خراسان و عراق عجم و شام و روم و هند معروف است، و هم ارادتش به زاهدان و عارفان و سادات زبانزد. هم دعوى عدالت داشت و هم شهرهاى پرثروت را به باد غارت مى‌داد. این معجون شگفت‌انگیز که جهانگیرى بود چالاک و سفّاکى بود بى‌باک، نه سرداران مدّبرى بر گرد خود داشت و نه فرزندان لایقى در دنبال. فتوحاتش هم، اگر به‌دقّت بنگریم، خالى از نظم و ترتیب و نقشه‏ٔ‏ معیّن بود. به همین سبب دولت مقتدر و ممالک پهناورش پس از مرگ او در هم ریخت و با چنان بى‌نظمى درآمیخت که حتّى تدبیرهاى شاهرخ هم نتوانست نظام از دست رفته‏ٔ‏ آن را بازگرداند.
‏5
‏ تیمور در هنگام مرگ خود ‏۳۶‏ فرزند و نواده‏ٔ‏ ذکور داشت که از میان فرزندش شاهرخ از همه کار آمدتر و مشهورتر بود. این تعددّ افراد و اهواء به افتراق و دودستگى میان آنان انجامید و کشاکش‌هائى فراوان را به‌دنبال خود آورد. نتیجه‏ٔ‏ جنگ‌ها و نزاع‌هاى بین آنان بدینجا کشید که ممالک وسیع تیمورى به دو بخش بزرگ منقسم گردید. بخش غربى آن یعنى ایران غربى و عراق عرب و الجزیره و ارّان و گرجستان و ارمنستان تحت حکومت جلال‌الدین میرانشاه و فرزندانش ابوبکر و عمر قرار گرفت امّا دیرى نپائید که دست از آنان خارج شد، و بخش شرقى خراسان و ماوراءالنهر و ناحیه‌هاى مجاور آنها در اختیار شاهرخ درآمد. شاهرخ پادشاهى نسبتاً نیکونهاد، دیندار، عادل، بخشنده و دوستدار علم و ادب و حامى عالمان و ادیبان و خواهان آبادى و خود نیز شاعر و خوشنویس و هنر دوست بود و توانست این بخش بزرگ از ممالک تیمورى را از سقوط و پریشانى نجات دهد. وى هرات را که مستقّر حکومتش بود به‌صورت مرکزى فعّال براى ادبیات و علوم و هنر و مجمع عالمان و ادیبان و شاعران و خطّاطان و نقّاشان ساخت، و از عوامل اساسى رونق ادبیات و هنر و در عهد تیمورى گردید.
‏ فرزند او میرزا غیاث‌الدّین بایسنقر متوفى به سال ‏۸۳۷‏هـ. نیز که همچون پدر شاعر و خوشنویس بود، هم بر سیرت پدر در رونق بازار ادبیات و هنر در عهد تیمورى کوشید و هنرمندان را بزرگ داشت. محفل میرزاغیاث‌الدین در هرات مجمع ارباب فضل و هنر بود و به ‌سبب علاقه‏ٔ‏ خاصّ به نسخه‌هاى نفیس، عده‌اى محّرر و نقاش و صحّاف در دستگاه خود داشت تا کتابخانه او را به آثار نفیس مزّین سازند. از جمله‏ٔ‏ همین نسخه‌ها است شاهنامه‏ٔ‏ معروف به بایسنقرى که از جمله آثار هنرى بسیار ارزنده‏ٔ‏ ایران است. فرزند دیگر شاهرخ یعنى میرزا الغ‌بیک (‏۷۹۶-۸۵۳‏ هـ). که حکومت ماوراءالنهر داشت و در سمرقند مستقّر بود نیز مانند پدر و برادر به ‌کار علم و ادب اشتیاق و علاقه‏ٔ‏ وافر نشان مى‌داد و به بناى مدرسه و خانقاه و رصدخانه‌اى در سمرقند اقدام نمود و دانشمندانى چون غیاث‌الدین جمشید کاشانى و معین‌الدین کاشانى و صلاح‌الدین موسى معروف به قاضى‌زاده رومى و مولانا على ‌قوشچى به همراه خود الغ‌بیک در آن رصدخانه به کارهاى نجومى مى‌پرداختند و تألیف‌ ”زیج جدید گورکانى“ از نتایخ همین رصدخانه بود.

 

تحقیق جهانی شدن و مسلمانان معاصر 13ص ( ورد)

تحقیق جهانی شدن و مسلمانان معاصر 13ص ( ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..DOC) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 13 صفحه

 قسمتی از متن word (..DOC) : 
 

‏جهانی شدن و مسلمانان معاصر
‏اشاره: ‏متن حاضر، پیاده شده از ‏نوار سخنرانی رحیم پور ازغدی استاد و محقق، در جمع فرهیختگان بوسنیایی در خصوص ‏جهانی شدن می باشد. در این سخنرانی، «جهانی شدن» به معنای آمریکایی آن به مدد مبانی ‏معارف دینی به نقد کشیده شده و اجمالا به جهانی شدن و نگاه جهانی اسلام پرداخته شده ‏است.
«‏جهانی شدن» یا «جهانی سازی» و یا همان «غربی سازی جهان» پروژه یا ‏پروسه مدیریت شده‌ای است که غرب به رهبری آمریکا در حال پیگیری آن است. علمای اسلام ‏در کشورهای اسلامی در حالت‌های متفاوتی هستند: در بعضی از کشورها - مثل کشورهای ‏خاورمیانه - که اکثریت آنها مسلمان هستند علمای اسلام در شرایط پیامبر در مدینه به ‏سر می‌برند و موظف به تلاش برای تشکیل حکومت دینی و اجرای حدود هستند؛ اما در ‏کشورهایی مثل کشور شما - بوسنی - که مسلمین در اقلیت هستند، علمای اسلام باید نقشی ‏را ایفا کنند که پیامبر اکرم (ص) در مکه ایفا کردند. شما در مقام نشر عقاید و اخلاق ‏دینی هستید، نه اجرای حدود دینی.
‏از من خواسته شد در این فرصت کوتاه - که به دلیل ضرورت ترجمه، ‏فرصت به نصف کاهش پیدا می‌کند - مختصرا در باب «جهانی سازی و مسلمانان معاصر» سخن
‏بگویم. جهانی سازی و جهانی شدن، کم‌تر از پانزده ‌سال است که وارد بورس گفت و گوهای ‏آکادمیک و رسانه‌‌ای شده است.
«‏گلوبالیزاسیون» به مفهوم لازم (جهانی شدن) به عنوان گسترش طبیعی ‏سیطره تمدنی است که فعال‌تر و علمی‌تر است. غرب، نه به مفهوم جغرافیایی بلکه به ‏مفهوم سیاسی و ایدئولوژیک، دنیا را به دو بخش برتر و بربر تقسیم می‌کند!
‏اسلام با جهانی شدن به مفهوم گسترش ارتباطات، تجارت و عقل ابرازی ‏هیچ مشکل ذاتی ندارد؛ اما بالعرض مشکل دارد. چون امروزه مسلمانان - متاسفانه - در ‏حوزه‌ سیاست، علم و اقتصاد، دست فروتر را دارند نه فراتر و برتر و در عالم ارتباطات ‏و تبادل - حتی تکنولوژی و فرهنگ - هر چند پروسه‌ای طبیعی باشد، قوی، ضعیف را پایمال ‏می‌کند.
‏من در این فرصت می‌خواهم راجع به گلوبالیزاسیون به معنای متعددی ‏آن یعنی جهانی‌سازی با همه کار اقتدار آمیزی که دارد، صحبت کنم. این دیگر یک پروسه ‏طبیعی نیست، یک پروژه برنامه‌ریزی شده است. این توسعه طلبی استعماری، هژمونی لیبرال ‏سرمایه‌داری در غرب، برای تسلط بر تمام جهان است. جهانی سازی به این مفهوم، سلطه ‏غرب است و بر جهان و به خصوص جهان اسلام؛ و در هر سه حوزه اقتصاد، سیاست و فرهنگ ‏تعقیب می‌شود.
‏در حوزه اقتصاد، جهانی‌سازی به مفهوم سلطه کمپانی‌های سرمایه‌داری ‏غرب بر منابع خام جهان اسلام است و به مفهوم سلطه این کمپانی‌هاست بر بازار جهانی و ‏جهان اسلام و تغییر ذائقه مصرفی مردم.
‏در حوزه‌ فرهنگ، جهانی‌سازی فرهنگ‌سازی برای رشد مصرف‌گرایی، تنوع ‏طلبی و لذت‌طلبی است. هدف، ایجاد وابستگی اقتصادی در جهان اسلام و غارت آن در حوزه‌ ‏سیاست است جهانی‌سازی به این مفهوم، عبارت است از جهانی‌سازی سلطه سیاسی بر کشورهای ‏اسلامی؛ که تا به حال از طریق گسترش جنگ‌های مذهبی و نژادی و قومی و ملی بین ‏مسلمان‌ها تعقیب می‌شد و این اواخر از طریق لشکرکشی و اشغال‌گری و جنگ و لااقل در ‏جهان اسلام به اصلی‌ترین رکن توسعه سیاسی یا مدرن کردن سیاست - یعنی دموکراسی - هم ‏تن نخواهند داد.
‏آنها می‌دانند که امروز در هر کشور اسلامی که انتخابات آزاد صورت ‏بگیرد، یک جریان اسلام‌گرا از کار درمی‌آید. لذا آنها نه در عراق و افغانستان - که ‏اشغال کرده‌اند - بلکه حتی در مصر و عربستان و سایر کشورهای اسلامی، اجازه انتخابات ‏آزاد نخواهند داد.
‏آنها اعلام می‌کنند امروز بعد از سقوط کمونیسم، جهان دوباره دو ‏قطبی شده است: یک قطبش هژمونی لیبرال دموکراسی به رهبری آمریکا و صهیونیسم است و
‏قطب دیگر، جریان اسلام‌گرا در توده‌های جهان اسلام که از آن به نهضت بیداری جهان ‏اسلام تعبیر می‌شود.
‏سومین حوزه جهانی‌سازی، به مفهوم دوم، حوزه فرهنگ است که به نام ‏گسترش فرهنگ مدرنیته، روش زندگی آمریکا را در تمام دنیا ترویج می‌دهد. جهانی سازی ‏فرهنگی به این معنا یعنی غربی سازی آمریکایی.
‏فرهنگ و ارزش‌های آمریکایی که قرار است با پوشش جهانی سازی بر ‏دنیا تحمیل شود، چه مشخصاتی دارد؟ یک از مشخصاتش اخلاقی زدایی و تئوریزه کردن فحشا ‏است. فحشا و فساد اخلاقی، همیشه در تاریخ بشر بوده است؛ اما همیشه مخفی می‌شده است. ‏برای اولین بار در این دوره جدید است که فحشا و فساد - مثل همجنس‌گرایی - علنی و ‏تئوریزه می‌شود و به آن افتخار می‌کنند و گروه‌های صنفی تشکیل می‌دهند.
‏مشخصه دوم، گسترش فرهنگ سرمایه‌داری است که مبتنی به اسراف و ‏تبذیر و ربا است. آنها می‌گویند: جهانی‌سازی فرهنگی، عبارت است از گسترش اجباری، و ‏به عبارت دیگر، گسترش اجتناب‌ناپذیر فرهنگ مدرنیته. آنها می‌گویند: یا ماییم که جلو ‏داریم، یا بقیه که در دوره گذار از سنت به مدرنیته هستند. مفهومش این است که این، ‏یک جاده یک طرف است، تونلی است که همه بشریت باید به دنبال ما بیایند؛ بعضی دیرتر و ‏بعضی زودتر، این همان ادبیاتی است که کمونیست‌ها به کار می‌بردند و می‌گفتند: دوره

 

تحقیق تاریخ مذهبی ایران باستان 13ص

تحقیق تاریخ مذهبی ایران باستان 13ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 10 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏تاریخ مذهبی ایران باستان
‏مهر پرستی ‏یا ‏آیین مهر ‏یا ‏میترائیسم ‏از دین‌های باستانی ‏ایرانیان بود که بر پایه ایزد ایرانی مهر و دیگر ایزدان ایرانی بنیاد شده بود. ‏مهرپرستی در حدود بیش از 5000 سال پیش در میان ایرانیان ساکن دشت مغان به وجود آمده ‏اما بنا به دلایل مذهبی پیدایش آنرا به زمان تولد عیسی پیامبر ترسایان نزدیک می ‏کنند!این آیین از سده نخست میلادی درشاهنشاهی روم همه گیر شد کرد و بنا به روایتی ‏دیگر مدت پیش از آن به اروپا راه یافت. این دین در سده‌های سوم و چهارم میلادی (‏میلادی) به اوج خود رسید و بویژه در میان سربازان رومی باورمندان بسیاری داشت. پس ‏از فرمان تئودوس در ‏۳۹۱‏ میلادی که طی آن همه کیش‌ها و آیینهای غیرمسیحی ممنوع اعلام ‏شد آیینهای مهرپرستی نیز در مغرب‌زمین رفته رفته از رواج افتاد. گرچه نمادها و ‏پرستش گاه‌های آن در سراسر اروپا و مفاهیم آیین ترسایی (مسیحی) و رفتارهای ترسایان (‏مسیحیان) بهقی مانده. مانند سالروز تولد مسیح که معادل با شب یلدا سالروز تولد ‏میترااست و بنا به دلایل تقویمی (اشکال تقویم رومی ها در محاسبه کبیسه) جا به جه ‏شده است و حتی نام مسیح برای عیسی پسر عمران از همین آیین گرفته شده. چلیبا یا ‏گردونه مهر که نماد اصلی ترسایی (مسیحیت) صلیب، برگرفته از آن است نماد دیگری از ‏زایش دوباره آیین مهری در دل ترسایی است.
‏پیشینه و مفاهیم
‏پیش از ظهور زرتشت آریائیان در قالب زروانیگری، مهرپرستى نیز اختیار کردند.(کلمه ‏مهر را دارمستتر به‌معنى دوستى و محبت مى‌داند. یوستى مى‌گوید که مهر واسطه و رابطه
‏فروغ محدث و فروغ ازلى و به‌عبارت دیگر واسطه بین آفریدگار و آفریدگان است. در ‏گات‌ها کلمه میترا به‌معنى عهد و پیمان آمده است. مهر در اوستا از آفریدگان ‏اهورامزدا محسوب شده و ایزد محافظ عهد و پیمان است و از این رو فرشته فروغ و ‏روشنائى است تا هیچ چیز بر او پوشیده نماند. ماه هفتم سال و روز شانزدهم هر ماه و ‏یشت دهم اوستا و جشن مهرگان مخصوص او است. کیش مهر از ایران به بابل و آسیاى صغیر ‏رفت و سپس پرستیده شد و به این گونه آئین مهرپرستى پدیدار گشت. (فرهنگ معین)) در ‏کتیبه‌هاى هخامنشى میثر (Mithra) ‏آمده که تلفظ اوستائى مهر است. در سانسکریت میترا (Mitra) ‏و در پهلوى میتر (Mitr) ‏و در پارسى مصطلح امروز مهر خوانده مى‌شود. ‏کهن‌ترین سند نوشته شده الواح گلینى است متعلق به ‏۱۴۰۰‏ سال پیش از میلاد مسیح که در ‏کاپاتوکا (Kapatuka) ‏از شهرهاى آسیاى صغیر، در محلى به‌نام بغازکوى پیدا شد. در ‏کنار نام این دو خدا، نام دو خداى کهن هند و ایرانى ایندرا Indra) ‏نساتى (Nasatya) ‏نیز آمده است. در اوستا میترا مقام شامخى دارد و در زمان پیش از اوستا و رستاخیز ‏زرتشتی، بزرگ‌ترین خدا به‌حساب مى‌آمد. این نشانه ‏א‏ ‏که صلیب (چلیپا) شکسته نامیده ‏شده است، در حقیقت صلیب شکسته نیست. این نشانه آریائى است، زیرا در ایران و هند ‏هزاران سال پیشینه دارد. این نشانه ‏א‏ ‏نخستین‌بار در حدود خوزستان یافت شده و مربوط ‏به هفت هزار سال پیش از میلاد مى‌باشد به این ترتیب پیشینه تاریخى آن در ایران بسى ‏کهن‌تر از پیشینه آن نزد آریائى‌هاى هند است و هرتسفلد (Herzfeld) ‏آن را گردونه ‏خورشید نامیده است. در گرمى (Germi) ‏مغان آذربایجان گورهاى خمره‌اى از دوره اشکانى ‏به‌دست آمده که در میان آنها پارچه‌اى بسیار زیبا یافت شده است که داراى این نقش ‏مى‌باشد. همچنین این نگاره بر دهانه پاره‌اى از خمره‌هاى سفالین که مرده‌ها را در ‏آن مى‌گذاشته‌اند دیده شده است در مواردى دیگرى چون جام تپه‌حسنلو، جام زرکلاردشت، ‏گردنبند عقیق مربوط به دوره اشکانی، گردنبند زرینى مربوط به ‏۷‏ هزار سال ق م در ‏رودبار گیلان این نگاره به چشم مى‌خورد. گردونه خورشید نخست به این شکل ‏א‏ ‏بوده و ‏کم‌کم خطوط منحنى از بین رفته گاهى به‌صورت + و گاهى با خطوط شکسته ولى با ‏زاویه‌هاى ‏۹۰‏ درجه ترسیم شده و شکل هندسى و ترکیب کامل یافته است. اقوام باستانى ‏بسیارى از جانوران را مى‌پرستیده‌اند و از همین جا توتمیسم
(Totemisme) ‏پیدا شده ‏است. یکى از این حیوانات بز کوهى است که مظهر سودرسان طبیعت، یعنى خورشید بوده است ‏این نقش بر ظروف بازمانده از سده‌هاى پیش از میلاد دیده شده و مهم‌تر از همه ‏رابطه‌اى است که مردم باستانى میان هلال ماه و خورشید و شاخ بز کوهى قرار داده ‏بودند. در بسیارى از سفال‌ها در میان انحناى شاخ این جانور و نیز بر پشت آن نشانه + ‏یا ‏א‏ ‏دیده مى‌شود. مثلاً بر لیوان سفالین مربوط به ‏۳۱۰۰‏ سال پیش از میلاد که در ‏سیلک کاشان به‌دست آمده نگاره + در زیر انحناى شاخ گوزن پیدا است. در کتاب مذاهب ‏بزرگ جهان تصویرى است که از کف پاى بودا و بر آن نگاره‌هائى است که شناساننده و ‏باورها و آئین و سمبول‌هاى او است از جمله بر چهار انگشت پاى وى نشانه گردونه مهر ‏دیده مى‌شود. شمال و شمال باخترى ایران مرکز مهرپرستان بوده است. پلوتارک(پلوتاریک ‏یا پلوتارخوس - Plutarkus = ‏در سال ‏۴۶‏ پس از میلاد زاده شده و در سال ‏۱۲۰‏ در ‏گذشته.) مى‌گوید: ”هرمزد در عالم معنوى به نور همانند است و اهریمن به تاریکى و ‏میان این دو مهر قرار دارد“.(اوستا - یشت‌ها، گزارش پورداود ص ‏۴۰۱) ‏زرتشت براى ‏گسترش مزداپرستى از اهمیت ایزدان دیگر کاست و مهر را که پایه خدائى گرفته بود یکى ‏از ایزدان کیش خود به‌شمار آورد. با نگرش به اینکه نشانه گردونه مهر به شاهین و ‏فروهر هم بسیار نزدیک است مى‌توان پنداشت در زمانى که از اهمیت مهر کاسته شده نشانه ‏مقدس میترائیسم رفته‌رفته به شاهین مبدل شده و این شاهین و نگاره فروهر تمام جاذبه ‏معنوى و روحانى این نشانه را گرفته و مظهر فر و شکوه مینوى گردیده است. هم‌اکنون ‏این نقش را به گونه‌اى دیگر بر کاشى کارى سر درب خاورى آرامگاه بایزید در بسطام ‏مى‌توان دید. میترا به‌معناى رفیق و همدم یک‌دل و یارى‌کننده است. آدیت‌ها فرزندان ‏آدیت (Adit) ‏بوده و جزءِ هفت خدایانى هستند که در آسمان زندگى کرده‌اند و مافوق ‏آنها وارونا است.(Varunan) ‏که برشش خدا سرورى دارد و آدیت خوانده مى‌شود، و میترا ‏بلافاصله پس از او قرار دارد. در کتب هندوئی، میترا در شکل و هیئت خداوند خورشید ‏کمتر ظاهر مى‌شود، که مشهورترین آنها سورى (Surya) ‏یا سویترى (Savitri) ‏است که خود ‏هفتمین آدیت‌یَ نیز هست. وارونا، خداى آسمان و رب‌النوع شب نیز هست. میترا خداى ‏روشنائى و نور و خداى موکل روز است. براى این دو خداى شب و روز، مراسم مشترکى برپا ‏مى‌کنند. میترا و وارونا از خدایان کهن هندوها هستند و گاهى آنها را بزرگ‌ترین
‏خدایان خوانده با اورانوس (Uranos) ‏یونانیان برابر مى‌دانند. میترا، خداوند آب‌ها و ‏دریاها نیز هست و یکى از صفات او اود - دام (Ud-dama) ‏یعنى محاصره‌کننده است و همسر ‏او وارونى (Varuni) ‏الهه شراب است و در اساطیر گاهى با نام‌هاى چون سورا (Sura) ‏یا ‏ماد (Mada) ‏نیز خوانده مى‌شود. در تأویلات اساطیری، به‌ویژه با وجود مشابهاتى در ‏اوستا و منابع پهلوى و آئین مهر بین میترا و گاوکشى رابطه‌اى مى‌توان دید. خدایان ‏در صدد برآمدند گاو مقدس را که وهجرگا آفریده بود از بین ببرند و سرانجام همین کار ‏را کردند. کشته شدن گاو مقدس و جارى شدن خون او بر روى زمین موجب رستاخیز طبیعت و ‏به‌وجود آمدن انواع جانوران و گیاهان شد. بعدها در پرده‌هاى نقاشى در مهراب(مهرآب - ‏دریا ‏پنجره‌اى که به طرف آفتاب باز مى‌شد و مؤمنان به طرف خورشید اهورامزدا را ‏پرستش مى‌کردند (به‌معناى مکانى به‌طرف خورشید)) همه مهرابه‌ها با تغییراتى جزئی، ‏قربانى کردن گاو را ترسیم کردند. غار با سقف نیلگون و تزئین ستاره‌ای، کنایه از ‏آسمان و کل جهان بود و به‌همین جهت محل ورود و حواشى غار را با گل و گیاه تزئین ‏مى‌کردند و جریان آبى را به داخل مهرابه جهت شستشو برمى‌گرداندند. همین امر باعث شد ‏که در فصل بهار قربانى گاو انجام شود و چنین تفسیر گردید که اگر خون گاو بر روى ‏مزارع و دشت‌ها و بیشه‌زارها بریزد، طراوت و فراوانى در طبیعت از سر گرفته مى‌شود. ‏دم گام داراى نقش موثرى است، زیرا خوشه‌هاى گندم از آن تولید مى‌شود. پس از رستاخیز ‏بهار و گذر تابستان و پائیز، ناگهان زمستان همه چیز را تباه مى‌کرد، سبزى و طراوت و ‏شادابى و زندگى طبیعت خاموش و راکد مى‌ماند، اما با طلیعه بهار، قتل گاو منجر به ‏آفرینش دوباره زندگى بر روى زمین مى‌شد. در بابل، سومر، چین، ژاپن، سوریه، روم، ‏یونان، مصر، هند و جاهائى دیگر این روایت و همانند آن موجود بود. و به‌تدریج کشتن ‏گوسفند و بز و خروس باب شد. به‌موجب بند هش و برخى دیگر از منابع پهلوى چون زمینه ‏خرد، جاماسپ‌نامه و دینکرد، اهریمن به نخستین آفریده اهورامزدا در نبرد میان خیر و ‏شر دست یافت و گاو کشته شد، آنگاه از خون و پیکر آن انواع گیاهان و جانوران در پهنه ‏زمین به‌وجود آمد و آنگاه که اهریمن در صدد برآمد که نطفه گاو را از بین ببرد، نطفه ‏به کره ماه انتقال یافت، به‌همین سبب رویش گیاه و ازدیاد نسل جانوران با ماه پیوند