اثر تجارت خارجی بر رشد اقتصادی ایران 18 ص

اثر تجارت خارجی بر رشد اقتصادی ایران 18 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 33 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏تحقیق‏ ‏درباره‏ ا‏ثر تجارت خارجی‏ ب‏ر رشد اقتصادی ایران‏1338-1380
‏فهرست
‏عنوان ‏صفحه
‏2
‏ا‏ثر تجارت خارجی‏ ب‏ر رشد اقتصادی ایران‏1338-1380‏ 1
‏مقدمه‏ 1
‏گفتارپیش ‏ 1
‏تجزیه و تحلیل کلّی روند تجارت خارجی ایران ‏ 2
‏استراتژی تشویق صادرات (برون‌نگر)‏ 4
‏ نقش صادرات در رشد اقتصادی‏ 5
‏ اهمیت و نقش صادرات در رشد اقتصادی‏ 5
‏ مروری بر تحقیقات انجام شده‏ 6
‏بررسیهای تجربی‏ 7
‏ بررسی‌های آماری و اقتصادسنجی‏ 8
‏روش‌شناسی‏ 9
‏ارائه مدل‏ 10
‏3
‏ برآورد مدلها و تفسیر نتایج‏ ‏11
‏آزمون LM‏ برای تست خود همبستگی در مدل (2) ‏ 12
‏ آزمون هم‌جمعی انگل ـ گرینجر‏ 12
‏نتیجه‌گیری ‏ 13
‏پیشنهادات‏ 13
‏منابع و مآخذ‏ 15
‏5
‏اثر تجارت خارجی‏ ب‏ر رشد اقتصادی ایران(1338-1380)
‏مقدمه
‏ازجمله عواملی که تأثیر به سزایی در رشد اقتصادی اکثر کشورهای در حال توسعه داشته، اتکا به تجارت خارجی بوده است و بعلت وابستگی شدید این کشورها به درآمدهای صادراتی و واردات مورد نیاز جهت پی ریزی صنعتی، تجارت خارجی نقشی اساسی و انکارناپذیر در رشد اقتصادی این کشورها دارد. نتایج حاصل از بررسیها نشان می‌دهند که با افزایش 1درصد در رشد صادرات کالاها و خدمات به نرخ رشد GDP‏ به اندازه 19. درصد اضافه می‌شود و همچنین با افزایش 1درصد در رشد واردات کالاها و خدمات به نرخ رشدGDP‏ به اندازه 1. اضافه می‌شود. همانطور که ملاحظه می‌کنیم اهمیت ضریب صادرات بیشتر از واردات می‌باشد.
‏پیش گفتار
‏شاید بتوان گفت مهمترین بحث اقتصادی در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم ـ به ویژه در کشورهای در حال توسعه ـ مسأله رشد اقتصادی بوده است. از این رو نظریه‌های بسیاری در باب مسأله رشد در طول سال‌های پس از جنگ جهانی دوم مطرح شد. هدف اساسی نظریه‌های رشد، توضیح عوامل تعیین کننده نرخ‌های رشد در یک کشور و بررسی دلایل تفاوت نرخ‌های رشد و درآمدهای سرانه بین کشورها می‌باشد. یکی از عواملی که تأثیر به سزایی بر رشد اقتصادی برخی کشورهای در حال توسعه داشته، تجارت خارجی است. به طور کلی، در مسیر رشد اقتصادی کشورهای جهان سوم، به دلیل وابستگی شدید این کشورها به درآمدهای صادراتی و از طرف دیگر وابستگی به واردات مواد مورد نیاز جهت پی‌ریزی ساختار صنعتی، تجارت خارجی نقشی اساسی و انکارناپذیر و در عین حال حساسی را ایفا می‌کند. عدم توجه به این عامل مهم در تحقیقات و بررسی‌های رشد اقتصادی در این کشورها، نتایج تحقیقات و پیش‌بینی‌های مربوط به اینده را دچار خطا می‌کند. چنانچه تحقیق به صورت کمّی و با ابزارهای اقتصادسنجی صورت گیرد، حذف این عامل مهم و مؤثر در رشد اقتصادی، ضرایب برآورد شده در مدل را به صورت اریب (تورش‌دار) برآورد نموده و در نتیجه مدل دارای خطای تصریح می‌شود.

 

بررسی‌ اثر‌ صادرات‌ غیرنفتی‌ بر رشد اقتصادی‌ در ایران‌ 19 ص

بررسی‌ اثر‌ صادرات‌ غیرنفتی‌ بر رشد اقتصادی‌ در ایران‌ 19 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 20 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏2
‏بررسی‌ اثر‌ صادرات‌ غیرنفتی‌ بر رشد اقتصادی‌ در ‏ایران‌    
‏در سال‌های‌ اخیر، از توسعه‌ ‏صادرات‌ غیرنفتی‌ به‌ عنوان‌ یکی‌ از سیاست‌های‌ مورد تأکیددولت‌ نام‌ ‏برده‌اند.
‏در سال‌های‌ اخیر، از توسعه‌ صادرات‌ غیرنفتی‌ به‌ عنوان‌ یکی‌ از ‏سیاست‌های‌ مورد تأکیددولت‌ نام‌ برده‌اند. تحلیل‌گران‌ اقتصادی‌ کشور نیز، کم‌ و ‏بیش‌، به‌ موضوع‌ توسعه‌ صادرات‌غیرنفتی‌ به‌ عنوان‌ راهبردی‌ موفقیت‌آمیز برای‌ ‏رسیدن‌ به‌ نرخ‌ رشد اقتصادی‌ بالا، اشاره‌ کرده‌اند.راهبرد توسعه‌ صادرات‌، در ‏واقع‌، پس‌ از تجربه‌ موفقیت‌آمیز در شماری‌ از کشورهای‌ در حال‌توسعه‌، وارد متون‌ ‏اقتصادی‌ گردید. از لحاظ تجربی‌ نیز در سال‌های‌ اخیر، در این‌ مورد مطالعات‌زیادی‌ ‏صورت‌ گرفته‌ است‌. در این‌ مقاله‌، کوشیده‌ایم‌ تا با داده‌های‌ آماری‌ ایران‌ و ‏استفاده‌ از یک‌مدل‌ تابع‌ تولید، اثرهای‌ رشد صادرات‌ غیرنفتی‌ را بر رشد ‏اقتصادی‌، بررسی‌ نماییم‌. در مدل‌مورد استفاده‌ در این‌ پژوهش‌، اثر صادرات‌ ‏غیرنفتی‌ بر رشد اقتصادی‌ از طریق‌ اثرهای‌ جانبی‌ وافزایش‌ بهره‌وری‌، توضیح داده‌ ‏می‌شود. نتایج‌ این‌ پژوهش‌ که‌ براساس‌ داده‌های‌ آماری‌ سال‌های‌‏۱۳۴۶‏ تا ‏۱۳۷۶‏، ‏انجام‌ یافته‌ است‌، اثرهای‌ مثبتی‌ از رشد صادرات‌ غیرنفتی‌ را بر رشد ‏تولیدناخالص‌ داخلی‌ بدون‌ نفت‌ در ایران‌، نشان‌ نمی‌دهد. به‌ نظر می‌رسد میزان‌ ‏صادرات‌ غیرنفتی‌ درایران‌ و ترکیب‌ آن‌، در این‌ زمینه‌، علل‌ اصلی‌ باشند.
‏رابطه صادرات با رشد اقتصادی که هدف اصلی این تحقیق می‌باشد در برآورد معادلات تایید می‌گردد. این رابطه بنابه آنچه که آثار جانبی صادرات بر بقیه بخش‌های اقتصادی نامیده می‌شود بدست می‌آید. این نتیجه در مورد کالاهای صنعتی از اهمیت بیشتری برخوردار است چونکه منابع جانبی مورد بحث که مواردی مانند گسترش ظرفیت تولیدی جامعه، افزایش بهره‌وری عوامل و تخصیص بهینه‌تر عوامل تولید را دربرمی‌گیرد، بطور بالقوه از صادرات صنعتی مستقیما" قابل حصول است . صادرات نفت علیرغم آنکه رشد قابل ملاحظه‌ای در اقتصاد ایران را موجب شده است ، لکن بعلت نوسانات شدید آن و همچنین اثرات رکودی آن بر بقیه بخش‌ها در هنگام رشد این متغیر، اثرات سوئی را بر مجموعه اقتصاد ایران بر جای گذاشته است ، در عین حال نمی‌توان نقش مثبت تامین مالی درآمدهای نفتی را در رشد اقتصادی انکار کرد. سیاستهای تشویق صادرات در ایران عمدتا" با هدف رفع محدودیت ارزی صورت گرفته است و در این زمینه سیاستهای دولت مهمترین عامل بشمار می‌آیند. علیرغم این سیاستها، صادرات غیرنفتی کشور همچنان متکی به محصولات و کالاهائی است که بطور سنتی و طی قرون گذشته، دارای بازارهای معین و نسبتا" مطمئن در صحنه جهانی بوده است . صادرات مدرن کشور نیز از مزیت نسبی و تخصیص بهینه منابع برخوردار نبوده و صرفا" بواسطه انگیزه‌های فراهم آمده توسط دولت رشد یافته‌اند. بطور کلی صادرات غیرنفتی کشور از تمرکز کالائی و جغرافیائی برخوردار بوده و چون عمدتا" از کشش پائینی برخوردار هستند هرگونه نوسان درآمدی در بازار جهانی آنها موجبات بی ثباتی درآمدهای غیرنفتی صادراتی را فراهم می‌آورد و این در حالی است که استراتژیهای توسعه صادرات موفق، چنین نقیصه‌ای را مرتفع کرده‌اند.
‏2
‏اثر تجارت خارج‏ی‏ بر رشد اقتصاد‏ی‏ ا‏ی‏ران‏(1338-1380)
‏ازجمله‏ عوامل‏ی‏ که تأث‏ی‏ر‏ به سزا‏یی‏ در رشد اقتصاد‏ی‏ اکثر کشورها‏ی‏ در حال توسعه داشته، اتکا به تجارت خارج‏ی‏ بوده است و بعلت وابستگ‏ی‏ شد‏ی‏د‏ ا‏ی‏ن‏ کشورها به درآمدها‏ی‏ صادرات‏ی‏ و واردات مورد ن‏ی‏از‏ جهت پ‏ی‏ ر‏ی‏ز‏ی‏ صنعت‏ی‏،‏ تجارت خارج‏ی‏ نقش‏ی‏ اساس‏ی‏ و انکارناپذ‏ی‏ر‏ در رشد اقتصاد‏ی‏ ا‏ی‏ن‏ کش‏ورها‏ دارد. هدف مقاله حاضر، تع‏یی‏ن‏ جا‏ی‏گاه‏ صادرات و واردات (به تفک‏ی‏ک‏ کالاها‏ی‏ سرما‏ی‏ه‏‌‏ا‏ی‏،‏ واسطه‌ا‏ی‏ و مصرف‏ی‏) بر رشد اقتصاد‏ی‏ ا‏ی‏ران‏ در دوره (1380-1338) است که در برآورد الگوها از بسته نرم افزار Eviews.3‏ استفاده شده است.
‏نتا‏ی‏ج‏ حاصل از بررس‏ی‏ها‏ نشان م‏ی‏‌‏دهند‏ که با افزا‏ی‏ش‏ 1درصد در رشد صادرات کالاها و خدمات به نرخ رشد GDP‏ به اندازه 19. درصد اضافه م‏ی‏‌‏شود‏ و همچن‏ی‏ن‏ با افزا‏ی‏ش‏ 1درصد در رشد واردات کالاها و خدمات به نرخ رشدGDP‏ به اندازه 1. اضافه م‏ی‏‌‏شود‏. همانطور که ملاحظه م‏ی‏‌‏کن‏ی‏م‏ اهم‏ی‏ت‏ ضر‏ی‏ب‏ صادرات ب‏ی‏شتر‏ از واردات م‏ی‏‌‏باشد‏.
‏- مقدمه
‏شا‏ی‏د‏ بتوان گفت مهمتر‏ی‏ن‏ بحث اقتصاد‏ی‏ در سال‌ها‏ی‏ بعد از جنگ جهان‏ی‏ دوم ـ به و‏ی‏ژه‏ در کشورها‏ی‏ در حال توسعه ـ مسأله رشد اقتصاد‏ی‏ بوده است. از ا‏ی‏ن‏ رو نظر‏ی‏ه‏‌‏ها‏ی‏ بس‏ی‏ار‏ی‏ در باب مسأله رشد در طول سال‌ها‏ی‏ پس از جنگ جهان‏ی‏ دوم مطرح شد. هدف اساس‏ی‏ نظر‏ی‏ه‏‌‏ها‏ی‏ رشد، توض‏ی‏ح‏ عوامل ‏تع‏یی‏ن‏ کننده نرخ‌ها‏ی‏ رشد در ‏ی‏ک‏ کشور و بررس‏ی‏ دلا‏ی‏ل‏ تفاوت نرخ‌ها‏ی‏ رشد و درآمدها‏ی‏ سرانه ب‏ی‏ن‏ کشورها م‏ی‏‌‏باشد‏. ‏ی‏ک‏ی‏ از عوامل‏ی‏ که تأث‏ی‏ر‏ به سزا‏یی‏ بر رشد اقتصاد‏ی‏ برخ‏ی‏ کشورها‏ی‏ در حال توسعه داشته، تجارت خارج‏ی‏ است. به طور کل‏ی‏،‏ در مس‏ی‏ر‏ رشد اقتصاد‏ی‏ کشورها‏ی‏ جهان سوم، به دل‏ی‏ل‏ وابستگ‏ی‏ شد‏ی‏د‏ ا‏ی‏ن‏ کشورها به درآمدها‏ی‏ صادرات‏ی‏ و از طرف د‏ی‏گر‏ وابستگ‏ی‏ به واردات مواد مورد ن‏ی‏از‏ جهت پ‏ی‏‌‏ر‏ی‏ز‏ی‏ ساختار صنعت‏ی‏،‏ تجارت خارج‏ی‏ نقش‏ی‏ اساس‏ی‏ و انکارناپذ‏ی‏ر‏ و در ع‏ی‏ن‏ حال حساس‏ی‏ را ا‏ی‏فا‏ م‏ی‏‌‏کند‏. عدم توجه به ا
‏4
‏ی‏ن‏ عامل مهم در تحق‏ی‏قات‏ و بررس‏ی‏‌‏ها‏ی‏ رشد اقتصاد‏ی‏ در ا‏ی‏ن‏ کشورها، نتا‏ی‏ج‏ تحق‏ی‏قات‏ و پ‏ی‏ش‏‌‏ب‏ی‏ن‏ی‏‌‏ها‏ی‏ مربوط به ا‏ی‏نده‏ را دچار خطا م‏ی‏‌‏کند‏. چنانچه تحق‏ی‏ق‏ به صورت کمّ‏ی‏ و با ابزارها‏ی‏ اقتصادسنج‏ی‏ صورت گ‏ی‏رد،‏ حذف ا‏ی‏ن‏ عامل مهم و مؤثر در رشد اقتصاد‏ی‏،‏ ضرا‏ی‏ب‏ برآورد شده در مدل را به صورت ار‏ی‏ب‏ (تورش‌دار) برآورد نموده و در نت‏ی‏جه‏ مدل ‏دارا‏ی‏ خطا‏ی‏ تصر‏ی‏ح‏ م‏ی‏‌‏شود‏.
‏در‏ زم‏ی‏نه‏ مطالعات تجارت خارج‏ی‏ و رشد اقتصاد‏ی‏،‏ به دل‏ی‏ل‏ نقش گسترده‌تر صادرات بر رشد اقتصاد‏ی‏،‏ ا‏ی‏ن‏ متغ‏ی‏ر‏ کانون توجه بس‏ی‏ار‏ی‏ از محقق‏ی‏ن‏ را تشک‏ی‏ل‏ م‏ی‏‌‏دهد‏. در ا‏ی‏ن‏ زم‏ی‏نه‏ مطالعات ز‏ی‏اد‏ی‏ انجام شده است که م‏ی‏‌‏توان‏ به مطالعات بالاسا (1977) م‏ی‏کائ‏ی‏ل‏ی‏ (1977)، گ‏ی‏س‏ی‏نگ‏ (1979)، فدر (1982)، رام (1985)، فوسو (1988)، ش‏ی‏ه‏ی‏ (1990)، ‏ی‏غمائ‏ی‏ان‏ (1994) و چاوجانگ ـ مارشال، بهمن‏ی‏ اسکو‏یی‏ و الس‏ ‏(1993) اشاره کرد. در همه ا‏ی‏ن‏ بررس‏ی‏‌‏ها‏ مدل رشد‏ی‏ را به کار برده‌اند که در آن، صادرات به عنوان عامل مؤثردر رشد ا‏قتصاد‏ی‏ در کنار عوامل سرما‏ی‏ه‏ و ن‏ی‏رو‏ی‏ کار وارد مدل م‏ی‏‌‏شود‏.‏
‏- تجز‏ی‏ه‏ و تحل‏ی‏ل‏ کلّ‏ی‏ روند تجارت خارج‏ی‏ ا‏ی‏ران‏
‏نظر‏ به ا‏ی‏ن‏‌‏که‏ تجارت خارج‏ی‏ عامل مؤثر‏ی‏ در شکل دادن به اقتصاد کشور است و م‏ی‏‌‏تواند‏ تمام‏ی‏ بخش‌ها‏ی‏ اقتصاد‏ی‏ را تحت تأث‏ی‏ر‏ قرار دهد، نگاه‏ی‏ به تحوّلات تجارت خارج‏ی‏ ا‏ی‏ران‏ مف‏ی‏د‏ به نظر م‏ی‏‌‏رسد‏. تجارت خارج‏ی‏ در ا‏ی‏ران‏ دو هدف اصل‏ی‏ را دنبال کرده است: از ‏ی‏ک‏ سو بر منافع اقتصاد‏ی‏ کشور در راستا‏ی‏ تأم‏ی‏ن‏ ن‏ی‏ازمند‏ی‏‌‏ها‏ی‏ عموم‏ی‏ تأک‏ی‏د‏ دارد، و از سو‏ی‏ د‏ی‏گر،‏ مکمل جنبه‌ها‏ی‏ خارج‏ی‏ رو‏ی‏ه‏‌‏ها‏ی‏ فرهنگ‏ی‏ و د‏ی‏پلمات‏ی‏ک‏ است.
‏ا‏ی‏ران‏ ن‏ی‏ز،‏ همانند اغلب کشورها‏ی‏ در حال توسعه، از فعال‏ی‏تها‏ی‏ گسترده تجارت خارج‏ی‏ برخوردار است و مانند ب‏ی‏شتر‏ ا‏ی‏ن‏ کشورها مبادلات ب‏ی‏ن‏‌‏الملل،‏ غالباً ق‏ی‏مت‏ پذ‏ی‏ر‏ است. در زم‏ی‏نه‏ صادرات، ب‏ی‏ش‏ از 80% عا‏ی‏د‏ی‏ ارز‏ی‏ کشور، از محل صدور نفت خام و گاز تأم‏ی‏ن‏ م‏ی‏‌‏شود‏ که منبع‏ی‏ پا‏ی‏ان‏ پ‏ذ‏ی‏ر‏ است. روند تول‏ی‏د‏ و صادرات نفت، نه فقط به مسائل اقتصاد‏ی‏،‏ بلکه تا حدود ز‏ی‏اد‏ی‏ به ح‏ی‏ات‏ س‏ی‏اس‏ی‏ کشور پ‏ی‏وند‏ خورده است. عدم سرما‏ی‏ه‏‌‏گذار‏ی‏ اساس‏ی‏ و علم‏ی‏ در بخش صادرات غ‏ی‏رنفت‏ی‏ و ن‏ی‏ز‏ فقدان احساس ن‏ی‏از‏ و ضرورت برنامه‌ر‏ی‏ز‏ی‏ توسعه صادرات غ‏ی‏رنفت‏ی‏،‏ به دل‏ی‏ل‏ درآمدها‏ی‏ قابل توج‏ه‏ نفت، مهم‌تر‏ی‏ن‏ عوامل اتکا‏ی‏ شد‏ی‏د‏ اقتصاد کشور به فروش نفت در سال‏ی‏ان‏ پ‏ی‏ش‏ از انقلاب را تشک‏ی‏ل‏ م‏ی‏‌‏دهند‏. س‏ی‏است‏ کل‏ی‏ ا‏ی‏ن‏ دوره، صدور هر چه ب‏ی‏شتر‏ نفت و گاز جهت فراهم نمودن امکان مصرف ب‏ی‏شتر‏ کالاها‏ی‏ واردات‏ی‏،‏ عنوان م‏ی‏‌‏شود‏. در سال‌ها‏ی‏ پس از انقلاب ن‏ی‏ز‏ به دل‏ی‏ل‏ بروز شوک‌ه‏ا‏ی‏ مثبت و منف‏ی‏ در ق‏ی‏مت‏ جهان‏ی‏ نفت و نوسانات صدور نفت از کشور (متأثر از وقوع انقلاب اسلام
‏4
‏ی‏ و محدود‏ی‏ت‏‌‏ها‏ی‏ دوران دفاع مقدس)، شاهد نوسان درآمدها‏ی‏ نفت‏ی‏ کشور هست‏ی‏م‏.
‏عدم‏ شفاف‏ی‏ت‏ س‏ی‏است‏‌‏ها‏ی‏ جامعه در زم‏ی‏نه‏ مالک‏ی‏ت‏ خصوص‏ی‏،‏ د‏ی‏دگاه‏ خاص نسبت به سرما‏ی‏ه‏‌‏دار‏ی‏ ‏، ب‏ی‏‌‏نظم‏ی‏‌‏ها‏ در جر‏ی‏ان‏ مل‏ی‏ شدن صنا‏ی‏ع،‏ وجود شرا‏ی‏ط‏ نااطم‏ی‏نان‏ی‏ و ر‏ی‏سک‏‌‏ها‏ی‏ س‏ی‏اس‏ی‏ و غ‏ی‏ر‏ اقتصاد‏ی‏،‏ موارد‏ی‏ هستند که م‏ی‏‌‏توان‏ به عنوان مهمتر‏ی‏ن‏ دلا‏ی‏ل‏ تنزّل صادرات غ‏ی‏رنفت‏ی‏ در طول دورة ا‏نقلاب‏ و سال‌ها‏ی‏ پس از آن (1362 ـ 1356) نام برد.
‏پس‏ از ا‏ی‏ن‏ دوره، افزا‏ی‏ش‏ صادرات غ‏ی‏رنفت‏ی‏ عمدتاً به دل‏ی‏ل‏ ن‏ی‏از‏ کشور به ارز، جهت تأم‏ی‏ن‏ مخارج جنگ تحم‏ی‏ل‏ی‏ و انجام بازساز‏ی‏‌‏ها‏ی‏ پس از آن صورت گرفت. اما اقتصاد ا‏ی‏ران‏ ه‏ی‏چگاه‏ نتوانست خود را از رتبه پا‏یی‏ن‏ صدور کالاها‏ی‏ اول‏ی‏ه‏ و مواد خام فاقد ارزش افزوده نجات دهد و وابستگ‏ی‏ به صادرات نفت همچنان ادامه ‏ی‏افت‏. فقدان برنامه‌ر‏ی‏ز‏ی‏‌‏ها‏ی‏ جامع و انعطاف‌پذ‏ی‏ر‏ در عرصة صادرات، در کنار ب‏ی‏‌‏توجه‏ی‏ به مسائل‏ی‏ مانند بسته‌بند‏ی‏،‏ بازار‏ی‏اب‏ی‏ و سا‏ی‏ر‏ خصوص‏ی‏ات‏ بخش صادرات، از مهم‌تر‏ی‏ن‏ تنگناها و موانع توسعة صادرات کشور شمرده م‏ی‏‌‏شوند‏.
‏از‏ نگاه اقتصاد کلان، افزا‏ی‏ش‏ توان اقتصاد‏ی‏ و دست‏ی‏اب‏ی‏ به مرحله توسعه ‏ی‏افتگ‏ی‏،‏ اهداف مهم‏ی‏ به شمار م‏ی‏‌‏ا‏ی‏ند‏. به ‌عنوان مثال، گسترش صادرات مشتقات نفت‏ی‏ و کاهش وابستگ‏ی‏ به صادرات نفت خام، دست‏ی‏اب‏ی‏ به بازارها‏ی‏ مختلف به نحو‏ی‏ که بتوان ب‏ی‏شتر‏ی‏ن‏ مقدار کالا را با ق‏ی‏مت‏‌‏ها‏ی‏ تع‏ادل‏ی‏ عرضه داشت و از وضع‏ی‏ت‏ مازاد و ‏ی‏ا‏ تراز تجار‏ی‏ برخوردار بود، مورد نظر بس‏ی‏ار‏ی‏ از اقتصاددانان کشور در طول سال‏ی‏ان‏ گذشته بوده است ول‏ی‏ عدم طراح‏ی‏ و اجرا‏ی‏ استراتژ‏ی‏‌‏ها‏ی‏ دق‏ی‏ق،‏ منظم و علم‏ی‏ در مورد تجارت خارج‏ی‏،‏ در کنار اجرا‏ی‏ ناقص و پرنوسان س‏ی‏است‏‌‏ها‏ی‏ اقتصاد‏ی‏،‏ عرضه با‏زرگان‏ی‏ خارج‏ی‏ ا‏ی‏ران‏ را به م‏ی‏دان‏ی‏ پرآشوب، کم بازده و با قابل‏ی‏ت‏ اتکا‏ی‏ ضع‏ی‏ف‏ تبد‏ی‏ل‏ کرده و حت‏ی‏ کشور با وجود برخوردار‏ی‏ از موقع‏ی‏ت‏ سوق‌الج‏ی‏ش‏ی‏ خاص و تنوع منابع و اقل‏ی‏م‏‌‏ها‏ به دل‏ی‏ل‏ مد‏ی‏ر‏ی‏ت‏ ضع‏ی‏ف‏ در عدم استفاده به‏ی‏نه‏ از منابع هرگز از توان و قدرت خود استفاده کاف‏ی‏ نبرده و ‏از‏ تحولات جهان‏ی‏ فاصله گرفته است؛ تا جا‏یی‏ که امروز در زمره کشورها‏ی‏ در حال توسعه قلمداد م‏ی‏‌‏شود‏. اصلاح ا‏ی‏ن‏ وضع‏ی‏ت،‏ ن‏ی‏ازمند‏ طراح‏ی‏ و به کارگ‏ی‏ر‏ی‏ مجموعه‌ا‏ی‏ هدفمند و منظم از س‏ی‏استها،‏ خط‌مش‏ی‏‌‏ها‏ و جهت‌گ‏ی‏ر‏ی‏‌‏ها‏ی‏ اقتصاد‏ی‏ ـ س‏ی‏اس‏ی‏ و فرهنگ‏ی‏ است که در آن، ارتباط با دن‏ی‏ا‏ی‏ خا‏رج‏ از جا‏ی‏گاه‏ و موقع‏ی‏ت‏ و‏ی‏ژه‏‌‏ا‏ی‏ برخوردار باشد.

 

تحقیق بررسی اثر زانتان و کاراگینان بر خواص حلالیت ایزوله پروتئین سویا 16 ص

تحقیق بررسی اثر زانتان و کاراگینان بر خواص حلالیت ایزوله پروتئین سویا 16 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 19 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏بررسی اثر زانتان و کاراگینان بر خواص حلالیت ایزوله پروتئین سویا
‏ چکیده
‏محدودیت هایی در استفاده از پروتئین سویا مانند حلالیت کم و طعم نامطلوب آن وجود دارد.‏ در این پژوهش سعی گردید ‏که ‏خواص عملکردی پروتئین سویا توسط دو صمغ زانتان و کاراگینان بهبود یابد‏. ‏زانتان در چهار سطح 0، 04/0، 09/0 و 13/0 درصد و کارا‏ج‏ینان در سطوح 0، 03/0، 07/0 و 09/0 درصد (در ‏محلول‏) استفاده شد و صفت‏‌‏های‏ حجم سرم، حجم رسوب‏ و ‏ضریب حلالیت نیتروژن مورد ارزیابی قرار گرفت.‏
‏ نتایج آماری نشان داد که نمونه های دارای 13/0 درصد زانتان، 13/0 درصد زانتان و 07/0 درصد کارا‏ج‏ینان ، 13/0 درصد زانتان و 09/0 درصد کار‏اج‏ینان و 09/0 درصد زانتان و 09/0 درصد کارا‏ج‏ینان دارای کمترین حجم سرم و رسوب و بالاترین میزان حلالیت بودند.‏
‏مقدمه
‏دربسیاری از مواد غذایی، پروتئین و پلی س‏اکارید بصورت توأم وجود دارد. در‏ ‏فر‏مولاسیون مواد غذایی کلوئیدی، ازپروتئین‏‌‏ها به دلیل خواص امولسیون کنندگی و تولید کف و از کربوهیدرات‏‌‏ها بعنوان نگهدارنده آب و قوام دهنده استفاده می‏‌‏شود. علاوه بر این پروتئین‏‌‏ها و کربوهیدرات‏‌‏ها در ماده غذایی ایجاد بافت و ساختار مناسب می‏‌‏نمایند1,2)‏).‏
‏واکنش پروتئین ‏-‏ پلی ساکارید عمدتاً الکترواستاتیکی است و قدرت واکنش به pH‏ و قدرت یونی بستگی دارد.‏ این واکنش می تواند برای کنترل حلالیت پروتئین، تشدید ژله ای شدن و‏ ‏پایداری امولسیون و کف بکار رود3)‏)‏. اضافه کردن پلی ساکاریدها به محلول پروتئین از تجمع زیاد مولکول‏‌‏های پروتئین توسط محدود کردن واکنش پروتئین ‏-‏ پروتئین، یا توسط حفظ گروه‏‌‏های بار دار و یا افزایش ویسکوزیته، جلوگیری می کند( 4‏)‏.
‏واکنش دو بیوپلیمر می‏‌‏تواند ‏به صورت ‏تفکیکی (بیوپلیمرها یکدیگر را دفع می کنند که به عنوان عدم سازگاری مطرح می شود) و یا تجمعی باشد که در این صورت پلیمرها یکدیگر را جذب می‏‌‏کنند‏ ‏(5‏).
2
‏واکنش پروتئین و پلی ساکارید به صورتهای حلالیت همزمان، ناسازگاری، رسوب، تشکیل کمپلکس یا جداسازی فاز وجود دارد( 6‏).
‏از نقطه نظر ترمودینامیکی، پروتئین وپلی ساکارید در محلول به صورت سازگار و یا ناسازگار وجود دارند. تحت شرایط ناسازگاری ترمودینامیکی، سیستمی شامل دو فاز حاصل می شود که عمدتاً هر فاز‏ ‏دارای مولکول‏‌‏های متفاوت است(4‏).
‏فاکتورهای مؤثر در ایجاد سازگاری پروتئین ‏-‏ پلی ساکارید، شامل نسبت پروتئین به پلی ساکارید، pH‏، قدرت یونی، میزان کل مواد جامد، درجه حرارت، میزان اسیدی بودن و طبیعت پلیمرها ( وزن مولکولی، بار و قابلیت انعطاف زنجیر) می باشد( 4‏)‏.
‏واکنش دافعه، بین پروتئین و پلی ساکارید غیر یونی یا پلی ساکارید آنیونی در pH‏ بالای نقطه ایزوالکتریک پروتئین اتفاق می افتد. واکنش جاذبه غیر خاص بین پروتئین وپلی ساکارید از تشکیل پیوندهای یونی، واندوالس، هیدروژنی و... حاصل می گردد. جاذبه قوی بین پروتئین ها با بار مثبت ( pH‏ زیر نقطه ایزوالکتریک پروتئین ) و پلی ساکارید آنیونی، مخصوصاً درقدرت یونی پایین، و جاذبه ضعیف بین پروتئین‏‌‏های خنثی یا با بار منفی (pH‏ بالای نقطه ایزوالکتریک پروتئین) و پلی ساکارید اتفاق می افتد (2‏).
‏محلول آبی پروتئین وپلی ساکارید، ممکن است در محدوده خاصی از نظر مقدار، جداسازی فاز Phase separation
‏ نشان دهد. ‏جداسازی فاز در اثر دو رفتار ثانویه توده ای شدن Coacervation
‏ یا ناسازگاری ترمودینامیکیThermodynamic incompatibility
‏ صورت می‏‌‏گیرد.
‏ترکیب دوگانه پروتئین - پلی ساکارید، بسته به دما، شرایط حلال و میزان آنها می تواند توده ای شدن، ناسازگاری یا هیچ کدام را نشان دهد.
‏توده ای شدن‏ شامل جداسازی خودبه‏‌‏خودی سیستم به دو فاز غنی از حلال و بدون حلال( شامل پروتئین وپلی ساکارید) می‏‌‏باشد. این امر توسط رسوب همزمان مخلوط پروتئین- پلی ساکارید تحت اثر واکنش‏‌‏های جاذبه الکترواستاتیکی( غیر خاص ) بین بارهای مخالف پروتئین - پلی ساکارید انجام می‏‌‏شود‏ ‏(2‏). توده ای شدن زمانی که نیروی جاذبه بین دو بیوپلیمر مختلف آنقدر قوی باشد که آنها را بهم نزدیک نماید وتشکیل کمپلکس دهد، اتفاق می افتد. چون کمپلکس حاصل دارای دانسیته متفاوتی نسبت به محیط اطراف خود می
4
‏‌‏باشد، جداسازی در بالا یا پایین سیستم در اثر نیروی جاذبه زمین صورت می‏‌‏گیرد (7‏). توده‏‌‏ای شدن در میزان کم پلی ساکارید اتفاق می‏‌‏افتد. چون در میزان کم، پلی ساکارید نمی‏‌‏تواند بطور کامل پروتئین را پوشش دهد و پلی ساکارید ممکن است بیشتر از یک مولکول پروتئین را جذب نماید (8, 5‏).
‏ناسازگاری ترمودینامیکی‏ شامل جداسازی خود به خودی سیستم به دو فاز غنی از حلال است که در یک فاز پروتئین و در دیگری پلی ساکارید غالب است. این پدیده در اثر مخلوط نشدن محلول پروتئین و پلی ساکارید غیر‏‌‏ ر‏قیق، تحت اثر واکنش دافعه پروتئین - پلی ساکارید (2‏) و در واقع زمانی که واکنش بین بیوپلیمرهای مشابه (‏1BP‏-‏1BP‏ و ‏2BP‏- ‏2BP‏ ) از نظر انرژی نسبت به واکنش بین بیوپلیمرهای مختلف( ‏2BP‏- ‏1BP‏ ) مطلوب‏‌‏تر باشد، اتفاق می افتد(7‏).
‏مواد وروش ها
‏2-1 ‏–‏ آماده سازی نمونه
‏برای آماده سازی محلول از زانتان با میزان 0، 04/0، 09/0 و 13/0 ‏ درصد‏ ، کارا‏گ‏ینان با میزان 0 ، 03/0، 07/0 و 09/0‏ درصد‏ و ایزوله پروتئین سویا( Soy Protein Isolate
‏ SPI‏) به مقدار 5/6% در محلول استفاده شد.‏ ‏پروتئین، زانتان و کاراگینان ‏توسط یک همزن کاسه دار مخصوص مواد پودری ‏به مدت 5-7 دقیقه با دور متوسط‏ بطور کامل مخلوط گشتند. به این ترتیب پودری همگن و یکنواخت بدست آمد. این پودر ‏در تهیه محلول جهت انجام آزمایشات به کار گرفته شد.
‏2-2- آزمایشات فیزیکی و شیمیایی
‏2-2-1- ‏تعیین میزان حلالیت ایزوله پروتئین سویا
‏ برای تعیین حلالیت پروتئین، از اندیس حلالیت نیتروژن (NS‏) استفاده می شود. جهت ‏اندازه‏‌‏گیری NS‏ از روش برادفورد استفاده شد. با استفاده از این روش می توان میزان نیتروژن در ماده را تعیین کرد.
‏ میزان نیتروژن در کل نمونه / میزان نیتروژن در ‏فازشفاف =NS
‏برای انجام آزمایش، پودر با آب‏ با نسبت 1 به 9/6 ( پودر به آب)‏ توسط همزن مغناطیسی به مدت نیم ساعت مخلوط ‏شدند و‏ به این ترتیب مایعی یکنواخت حاصل گشت. نمونه‏‌‏های موجود، به مدت 15 دقیقه سانتریفوژ شدند( g‏ ‏×‏ 4350). در اثر سانتریفوژ دو فاز در هر نمونه به دست آمد که شامل مایع شفاف در بالا و رسوب در پایین بود. با تعیین نیتروژن در فاز شفاف و در کل نمونه، میزان حلالیت پروتئین تعیین گردید(
4
9‏).
‏برای اندازه گیری میزان نیتروژن کل نمونه و میزان نیتروژن فاز شفاف به روش براد فورد، نیاز به تهیه محلول استاندارد می باشد. محلول استاندارد غلظت های مختلف و مشخصی از پروتئین استاندارد آلبومین گاوی است که جهت تهیه منحن‏ی استاندارد دستگاه اسپکتروفتومتر ( طول موج 540 نانو‏‌‏متر)‏ به کار می‏‌‏رود.‏ با استفاده از میزان جذب محلول های استاندارد معادل رگرسیونی مناسب به دست آمد که از آن برای تعیین میزان نیتروژن فاز شفاف و کل نمونه استفاده شد‏.
‏2-2-2-تعیین مقدار رسوب
‏حجم رسوب در تمام نمونه ‏ها ‏پس از گذشت زمان 90 و 120 دقیقه بر حسب میلی لیتر محاسبه شد‏. ‏برای محاسبه مقدار رسوب، ابتدا نمونه ‏محلول‏ مطابق آن چه در قسمت ‏2-1‏ توضیح داده شد، آماده گردید. ‏سپ‏س‏ نمونه‏‌‏ها در داخل‏ مزورهای یکسان ریخته شدند. بر حسب نوع محلول حالت های متفاوتی در مزور‏‌‏ها ‏ ‏مشاهده شد. حجم رسوب تشکیل شده در قسمت پایین مزور ‏بر حسب میلی لیتر ‏به عنوان ‏حجم رسوب‏ گزارش شد. حجم رسوب‏ مربوط به شانزده نمونه پس از گذشت مدت زمان 90 و 120 دقیقه از شروع آزمایش خوانده شد.
‏2-2-3-‏ تعیین مقدار سرم
‏پس از گذشت مدت زمانی از آماده سازی محلول، در بعضی از نمونه‏‌‏ها مایع شفافی از قسمت رسوب و کف محلول جدا می‏‌‏شود که تحت عنوان سرم مطرح می‏‌‏شود. ‏به دلیل تشکیل سرم در بعضی از نمونه ها، حجم سرم پس از گذشت مدت زمان 90 و 120 دقیقه از شروع آزمایش، بر حسب میلی لیتر‏در مزور‏‌‏های یکسان (مرحله قبل)‏ محاسبه گردید. سرم مایع شفافی است که در بعضی از نمونه ها پس از گذشت مدت زمانی از شروع آزمایش تشکیل ‏می‏‌‏گردد.‏ پس از آماده سازی نمونه‏،‏ حجم سرم پس از گذشت مدت زمان 90 و 120 دقیقه از شروع آزمایش بر حسب میلی لیتر محاسبه گردید.
‏برای بررسی نتایج ‏از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی‏ در سه تکرار(16*3) استفاده شد.
‏نتایج و بحث
‏3-1 ‏–‏ اثر زانتان بر حلالیت پروتئین
‏با توجه به نمودار ‏1‏ با افزایش میزان زانتان، NS‏ ‏افزایش پیدا می کند که علت آن ‏پیوند بین‏ هیدروکلوئید با پروتئین و جلوگیری از رسوب پروتئین است(10‏).

 

تحقیق اثر توفان بر اکوسیستم و موجودات زنده 108 ص

تحقیق اثر توفان بر اکوسیستم و موجودات زنده 108 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 109 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏اثر‏ ‏ ‏توفان‏ بر اکوسیستم‏ ‏و موجودات زنده
2
‏فهرست :
‏مقدمه ای بر ‏توفان
‏توفان
‏اثر ‏توفان‏ بر اقیانوس
‏پاسخ اقیانوس به یک ‏توفان‏ یا هاریکان در حال حرکت
‏علامت های ‏توفان‏ی
‏گودباد
‏تشکیل گردباد
‏مشخصات گرد باد
‏ایجاد آگاهی و امنیت در مقابل گرد باد
Hurricane‏
‏مهم ترین علل ایجاد کننده ‏توفان
‏باد
‏منشأ باد
‏الگوی وزشی باد
‏اثر چرخش زمین
‏گرایان فشار و باد
‏عواملی که بر جهت و سرعت باد اثر می گذارند
‏جریانات اقیانوسی
3
‏گرم شدن زمین
‏انواع ‏توفان
‏توفان‏ های رعد و برق
‏ساختار ‏توفان‏ های رعد و برق
‏شرایط شکل گیری رعد و برق
‏انواع ‏توفان‏ های رعد و برق
‏شروع و پایان زندگی یک سلول رعد و برق
‏مرحله بلوغ
‏مرحله پیری
‏اثرات ‏توفان‏ رعد و برق
‏توفان‏ های تگرگ
‏شرایط تشکیل تگرگ
‏شکل دانه تگرگ
‏پیش بینی تگرگ
‏اثرات ناشی از تگرگ بر محیط
‏راه های مبارزه با تگرگ
‏توفان‏ شن
‏ساز و کار ‏توفان‏ شن
‏توزیع اندازه ذرات خاک
4
‏انواع حرکت ذرات خاک
‏توفان‏ گرد و خاک
‏اثرات باد بر سطوح شنی و موانع سطحی
‏روش تئوری
‏عامل اصلی در تشکیل تپه های شنی
‏روش تجربی
‏روش مشاهده مستقیم
‏اثر ‏توفان‏ ها بر اکوسیستم
‏تعریف اکوسیستم
‏آب و هوا
‏تغییرات آب و هوا و از آن بر محیط
‏عامل باد
‏اثرات باد بر اکوسیستم
‏- شکستن دریشه کن شدن گیاهان
‏- ‏تغییر شکن
‏- ‏خم شدن
‏- ‏سایش
‏- نقش باد در انتقال املاح و نمکی شدن زمین ها
‏- مکانیسم شور شدن زمین ها در اثر انتقال ذرات نمکی حاصل از دریاها

 

تحقیق اثر ازت بر خاک 12 ص

تحقیق اثر ازت بر خاک 12 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 14 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏پیشگفتار :
‏ تاریخچه علم خاک با استفاده از آب و آبیاری برای بهره برداری از خاک آغاز می گردد . در ابتدای قرن 17 میلادی یک پزشک و شیمیدان اهل فنلاند بنام وان هلمونت آزمایشی انجام داد که بعنوان سرآغاز تاریخچه جدیدی بحساب می آید .
‏چغندر قند بعنوان یک محصول مهم زراعی نقش بسزایی در اقتصاد برخی از کشورها دارد و تولید هرچه بیشتر این محصول در واحد سطح یا هکتار نیازمند مطالعات دقیق و همه جانبه از سوی محققان می باشد که در این نقش عناصر غذایی و تاثیر آن بر عملکرد این محصول مهم زراعی حائز اهمیت می باشد .
‏در این مقاله سعی شده تا حد امکان به بررسی نقش و میزان این عناصر در خاک و همچنین اثرات آن بر روی عملکرد چغندر قند مورد بررسی قرار گیرد . امید است که توانسته باشم رضایت خاطر استاد عزیزم را فراهم آورم .
‏ با تشکر
‏ آرزو قلی فلاح
‏جذب ازت و غلظت آن :
‏به نظر می رسد گیاهان مورد تناوب برای رسیدن به ماکزیمم تولید محصول به 200 الی 250 کیلوگرم ازت خالص در هکتار نیازمند باشد . مقدار کودی که قبلاً به گیاهان مورد تناوب داده شده تأثیر زیادی بر روی مقدار ازت موجود در گیاه در زمان برداشت دارد . بدون هیچگونه کودی، گیاه ممکن است در زمین های فقیر و بدون ذخیره ازت، به مقدار 25 کیلو در هکتار و در زمین های حاصلخیز مقدار 100 کیلو ازت در خود نگه دارد . در بهار بوته های جوان مقدار 5% ازت در ماده خشک برگ و 3% در ماده خشک ریشه نگه می دارند . این غلظت با ادامه رشد گیاه بسرعت کاهش می‏‌‏یابد و در زمان برداشت و در یک زراعت با حداکثر محصول شکر مقدا ازت در ماده خشک برگ 3% و در ماده خشک ریشه 8/% ‏ است.
‏کمبود ازت و علائم تشخیص آن :
‏بر خلاف علائم کمبود سایر عناصر، علائم کمبود ازت تقریباً در تمام مراحل رشد گیاهان مورد تناوب مشاهده می شود. بذور گیاهان مورد تناوب دارای مقدار کافی ازت برای ظهور کوتیلدون ها است. لیکن برای جلوگیری از بروز کمبود بایستی فوراً گیاه شروع به جذب ازت از خاک نماید. در خاکهای فقیر با مقدار کم ازت، علائم کمبود از زمان ظهور اولین برگ های حقیقی و متعاقب آن سلیر برگ ها شروع می گردد. علائم کمبود ممکن است با افزایش سن گیاه، توسعه یابد. در مقایسه با آنچه که در کمبود منگنز ، بر و منیزیوم دیده می شود ، علامات خاصی که مشخصه کامل کمبود ازت باشد وجود ندارد.برگهای گیاه در اثر کمبود پیچیده می شود و نخست به رنگ سبز روشن و بعد به زردی‏
‏ می گرایند. کمبود ازت باعث کاهش غلظت کلروفیل و مقدار فتوسنتز در برگهای مسن تر می گردد، این برگها اغلب پژمرده شده و قبل از رسیدن می میرند و برگهای جوان تر معمولاً دارای پهنک باریک و دمبرگهای طولانی می باشند. برگهای دارای کمبود معمولاً محتوی 9/1 الی 3/2% ازت در ماده خشک خود می باشند. بوته هایی که علامت کمبود دارند مقدار 70 تا200 واحد در میلیون ازت به صورت نیترات در خود دارند در حالیکه در بوته های بدون علامت کمبود این مقدار 350 تا 35000 واحد در میلیون است.
‏اثر ازت بر روی رشد گیاهان مورد تناوب و کارآیی برگها:
‏ علاوه بر بهبود رنگ برگها، ازت باعث افزایش اندازه و تعداد برگها می گردد. در اوائل فصل بهار، ازت باعث افزایش ماده خشک در واحد سطح می شود که این عمل بیشتر در برگ و دمبرگ سبب افزایش تولید ماده خشک در ریشه شده و تولید بیشتر شکر را در واحد سطح بهمراه خواهد داشت. (آرمسترانگ‏ -Armstrong -1983
‏ و همکاران ) نشان دادند که اثر کود ازته تنها تبدیل اشعه دریافت شده به ماده خشک نیست ، بلکه به مقدار زیاد باعث افزایش مقدار اشعه جذب شده می گردد.
‏اثر ازت بر روی قوه نامیه، ظهور جوانه ها و تثبیت گیاه:
‏هنگامی که از بذور تک جوانه به عنوان کشت درجا استفاده می گردد، حتی مقادیر محدود ازت باعث از بین بردن گیاهچه ها، کند کردن رشد بقیه بوته ها و کاهش تعداد بوته ها پس از تنک می گردد. در حقیقت گیاه نمی تواند کل مصرف ازتی را که برای مقدار محصول متناسب لازم است درست قبل یا بعد از بذورکاری و به صورت پخش سراسری تحمل نماید. در حالیکه پخش مقدار کم کود بصورت پخش سراسری سبب تثبیت کامل گیاه و رشد اولیه مناسب آن می گردد. هنگامیکه گیاه تثبیت گردید، کود ازته متعادل مورد نیاز را می توان بدون خسارت در مرحله ای که گیاه بصورت4 برگی می باشد بکار برد. اثرات اولیه کود ازته تولید ماده خشک ریشه و برگ بوده که بیشتر بصورت شکر در ریشه متراکم می گردد. مطابق نمودارهای زیرکه واکنش عملکرد شکر را به وضوح نشان
می دهد ،در خاکهای حاوی باقیمانده ازت کم، نقطه برگشت منحنی معمولاً برای مقدار 100 تا 150 کیلوگرم کود ازته در هکتار است. در حالیکه در خاکهایی با مقدار زیادی ازت مثل خاکهای حاوی مواد آلی و یا بقایای گیاهی از محصول قبلی نقطه برگشت منحنی بیشتر به طرف چپ متمایل است.
‏اثر کودهای آلی :
‏ کودهای آلی که معمولاً قبل از زراعت گیاهان مورد تناوب به زمین افزوده می شوند می توانند از چند جهت برای گیاه مؤثر واقع شوند. بیشتر تأثیر کود آلی، ناشی از ازتی است که به صورت نیترات در اول فصل و همچنین به آرامی در طول دوره رشد در اختیار گیاه قرار می گیرد. اوره، ترکیبات آمونیاکی و پروتئینی از فساد بقایای گیاهی و حیوانی حاصل و تبدیل به نیترات می شود و در دسترس گیاه قرار می گیرد. کودهای آلی باعث کاهش درصد قند و افزایش غلطت اسیدهای آمینه می گردند. مقدار زیاد کودهای دامی و مرغی تأثیر بسیار بدی در کیفیت محصول به جا خواهد گذاشت. مزارع گیاهان مورد تناوبی که به آنها کود حیوانی داده شده است بندرت به بیش از 40 کیلوگرم در هکتار کود ازته، در هنگام کاشت نیاز خواهند داشت. با تأکید بر هوای پاکیزه و ممنوعیت سوزاندن کاه، امروزه مقدار زیادی کاه قبل از کشت گیاهان مورد تناوب شخم خورده و به زمین بر می گردد و این گرایش ادامه خواهد داشت. آزمایشهای کمی درباره تعیین اثر مخلوط کردن کاه با خاک بر روی نیاز ازتی انجام شده و اثر آن بر روی محصول گیاهان مورد تناوب مشخص گردیده است.(آلیسون
‏ -Alison
‏1989)‏ ‏اخیراً گزارشی از اثر کاه ر روی نیاز ازتی ارائه نموده و پیشنهاد کرد که در یک مزرعه معمولی که کاه را خرد کرده و با خاک شخم زده شده است اثر محسوسی در نیاز کودی مناسب گیاهان مورد تناوب نداشته است.
‏فسفر و گوگرد ،دو آنیون اصلی یا پر مصرف:
‏ در خاکهای زراعی معمولاً با اضافه کردن کودهای فسفره، کودهای آلی و باقیمانده محصولات در خاک، می توان در زمان برداشت مقدار فسفر برداشت شده از زمین را تأمین نمود. تنها تعداد کمی از خاکهای معدنی محتوی فسفر هستند لذا بر عکس سایر عناصر غذایی نظیر پتاسیم، کلسیم و منیزیوم مقدار کمی فسفر در تغییر شکل آزاد می گردد. اخیراً غلظت فسفر در خاکهای زراعی همه ساله رو به افزایش است و علت آن عدم شسته شدن و همچنین افزودن بیش از حد این کود به خاک و بیش از آنچه که حتی زراعتهای پربازده نظیر غلات، گیاهان مورد تناوب و سیب زمینی از خاک جذب می‏‌‏نمایند می باشد. مقدار کافی گوگرد برای تولید محصول مناسب از طریق آب باران تأمین می گردد. منبع اصلی این گوگرد احتراق سوخت های فسیلی (زغال سنگ، نفت و گاز) می باشد که دارای مقادیر متغیری از این عنصر می باشند. این موقعیت با افزایش علاقه برای هوای پاکیزه رو به فزونی است. شعله گازهای خروجی به منظور کاهش آلودگی جوی به طور روز افزون تصفیه می شود و در نتیجه مقدار کمتری سولفور به زمین خواهد رسید و همچنین کودهای شیمیایی جدید نظیر اوره، نیترات، آمونیوم و سوپر فسفات تریپل بر خلاف کودهایی نظیر سولفات آمونیوم و سوپرفسفات ساده که دارای مقدار کمی گوگرد می باشند و کمتر مصرف می گردند فاقد گوگرد هستند.
‏میزان جذب و غلطت فسفر:
‏در زراعت گیاهان مورد تناوب، حدود نصف مقدار فسفر در ریشه و نصف دیگر در برگها است. در زراعتهایی که برای مدت طولانی فسفر مصرف نشده باشد، مقدار جذب این عنصر ناچیز خواهد بود . بعنوان مثال در منطقه روتامستد انگلستان ، مقدار جذب P2O5‏ حدود 5 کیلوگرم در هکتار و مقدار محصول نیز کم می باشد. بر عکس در مزارع فعلی با کود کافی که محصول بیشتری تولید می نماید ، مقدا جذب می تواند تا 100 کیلوگرم P2O5‏ در هکتار افزایش یابد که رقم مناسب آن بین 50 تا 90 کیلوگرم در هکتار (معادل 22 تا 39 کیلوگرم فسفر خالص) می باشد . غلطت فسفر در تمام قسمت های گیاه درست بعد از سبز شدن شروع به کاهش می نماید و این روند تا زمان برداشت نیز ادامه می یابد. غلطت مناسب برای گیاهچه ها در ماه آوریل (فروردین) برابر7% در ماده خشک برگ و 4/0% در ماده خشک ریشه است. در ماه آگوست (مرداد) به ترتیب به 4/0% و 3/0%، در ماه نوامبر(آبان) و در زمان برداشت به ترتیب غلظت فسفر به 35/0% و 2/0% کاهش می یابد.
‏علائم کمبود فسفر:
‏ علائم کمبود فسفر بندرت در گیاه بالغ گیاهان مورد تناوب مشاهده می گردد و تنها هنگامی این علائم بروز می کند که غلظت فسفر قابل جذب به شدت کاهش یابد. علائم کمبود در گیاهچه ها و مخصوصاً هنگامی که سایر عوامل نظیر اسیدیته خاک، آفات ، بیماریها یا علف کش ها به سیستم ریشه آسیب رسانده و جذب مواد غذایی را مختل نموده باشند بیشتر مشهود خواهد بود. بدون توجه به سن گیاه علامت مشخصه کمبود فسفر عبارت از سبز تیره شدن رنگ برگها و پوسیده شدن گل گیاه می‏‌‏باشد. برگها به رنگ قرمز –‏ بنفش درآمده و ممکن است در حالت کمبود شدید، برگها قهوه ای شوند و بمیرند . رشد قسمت بالایی ریشه نیز ممکن است به علت کمبود فسفر به تأخیر افتد و توده ای از ریشه های خشبی ثانویه تولید گردد.
‏غلظت و مقدار جذب گوگرد‏ ‏:
‏ نسبت ازت به گوگرد در پروتئین، حدود 12 به 1 است. بنابراین بایستی توجه داشت که گیاه به این دو عنصر به نسبت تعادل نیاز دارد . اندازه گیری مستقیم مقدار گوگرد جذب شده بوسیله گیاهان مورد تناوب در مزرعه تاکنون منتشر نشده است لیکن (وایت هد‏ -Whitehed
‏ 1963)دریافت زراعتی که 35 تن در هکتار محصول ریشه تولید نماید به مقدار 30کیلوگرم در هکتار گوگرد جذب می نماید. ماده خشک پهنک برگهای سالم گیاهان مورد تناوب محتوی 5/0 تا 4/1% گوگرد می باشد. جائیکه مقدار گوگرد کم باشد غلظت آن در ماده خشک به 50 تا 200 واحد در میلیون خواهد رسید در این موقع است که علائم کمبود توسعه می یابد.
‏علائم کمبود گوگرد :
‏ در مزرعه، برگهای جوان و پیر گیاهانی که دچار کمبود شده اند ابتدا شروع به زرد شدن
می کنند(در کمبود ازت برگهای مرکزی سبز باقی می ماند). اگر کمبود خیلی شدید باشد ممکن است که لکه های قهوه ای نامنظم در روی برگ و دمبرگ ظاهر گردد. به نظر می رسد که ریشه ها کمتر از کمبود گوگرد متأثر می شوند. و اما در خصوص واکنش گیاهان مورد تناوب به گوگرد در مزرعه لازم به ذکر است که بیشترین اثر عنصر گوگرد که در آخر تابستان بر روی مزرعه پاشیده شده است همان اثر قارچ کشی آن بر روی سفیدک حقیقی می باشد و در جائیکه سفیدک نبوده گوگرد بی تاثیر شده است
‏پتاسیم وسدیم‏ ‏:
‏ از مدتها قبل مشخص شده است این دو عنصر میتوانند جاگزین یکدیگر شوند .درآزمایشات مزرعه ای کلاسیک ،افزایش مقدار هر یک در حضورو غیاب عنصر دیگری ،اثر متقابل منفیمعنی داری در عملکرد ریشه مشاهده میگردد. مطلالعات دقیقتری که به دنبال میاید نشان میدهد که تاکید بیش از اندازهای روی قدرت جایگزینی متقابل کودهای پتاسیم وسدیم شده است .بهترین نتیجه از کاشت گیاهان مورد تناوب در خاکهایی که هر دو عنصر تأمین شود حاصل خواهد شد.
‏مقدار پتاسیم و جذب آن‏ ‏:
‏ پتاسیم به سرعت توسط گیاهان مورد تناوب از ماه خرداد تا مرداد جذب می گردد. مقدار موجود در ریشه و برگ در طول سال و برای زراعتی با محصول ریشه 50 تن در هکتار و 16 درصد قند که در شکل زیر آمده است مقدار موجود ریشه در زمان برداشت به حداکثر خود می رسد. حدود 100 کیلو گرم